A. A. Q od irov t ib b iy o t



Download 17,84 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/99
Sana28.06.2022
Hajmi17,84 Mb.
#712517
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   99
Bog'liq
2021-02-22603383da9fe88256 Tibbiyot tarixi (Qodirov A.) - 2005 y.

t
29


Q A D IM G I TIBET TIBBIYOTI
Qadim gi Tibetda ham tibbiyot yaxshi rivoj topgan edi. Bu m am lakatda 
tibbiyotning rivojlanishiga qadimgi Xitoy va H ind tibbiyoti m a’lum darajada 
ta ’sir k o ‘rsatgan. T ib et tibb iyoti bilan biz "Jud -S h i" n o m li kitob orqali 
tan ish am iz. Bu kitob X itoy tilid an tarjim a qilin g an , deb hisoblaydilar. 
K itobda turli kasalliklar, ularning belgilari va davolash usullari bayon 
etilgan. K asalliklar ayrim a ’zo lar b o ‘yicha k o ‘rsatilgan. M asalan, o ‘pka 
kasalliklari, jig ar kasalliklari, m e ’da kasalliklari va h.k. "Jud-shi"da do ri- 
d a rm o n la rd a n foydalanishga alo h id a ah am iy at berilgan. D ori o ‘zining 
ta ’mi bilan va m oddasi orqali ta ’sir etadi, deb k o ‘rsatilgan. K itobda inson 
salom atligini saqlash m asalasiga ham k atta e ’tib o r berilgan.
T ib et hakim lari kasalliklarni 4 gu ruhga b o ‘lganlar. B ular — oson 
davolanad igan kasalliklar, qiyin davolanadigan kasalliklar, ju d a qiyin 
d av olanadigan kasalliklar va davolab b o 'lm ay d ig an kasalliklar. T abiblar 
u ch in ch i va to ‘rtin ch i g u ru h kasalliklarni davolashdan qochganlar.
K asalliklarni keltirib ch iq aru v ch i sab ab lar h aq id a T ibet tabiblari 
quyidagicha fikr yuritganlar: odam tan asida u ch xil m o d d a (havo, xilt va 
safro) aylanib yuradi. Shu uch m o d d an in g m iqd ori va sifati b aro b ar 
b o 'lsa kishining salom atligi saqlanadi. A gar m u v o zan at buzilsa, kasallik 
kelib chiq ad i. A yniqsa safroning o ‘zgarishi xavflidir. T ib et tab ib larining
fikricha, jigar kishi organizm ida hayotiy jaray o n larn i tartibga solib turadi. 
S h un ing u c h u n jig ar o 'tin in g o ‘zgarishi (buzilishi) k o ‘p kasalliklarga 
sabab bo‘ladi.
T ibet tibbiy o tid a shu uch m odda asosida in son tan asin in g tabiati 
belgilangan. Bu tabiat shu u c h m oddaga b og 'liq, deb tushunganlar.
T ib et tib b iy o tid a ham kasalliklarni an iq lash y a ’ni tashxis q o ‘yish 
usuli yaxshi ishlab chiqilgan. Bu usul m a ’lum qoidaga asoslanadi. Q oidada 
bunday deyilgan: "Tibbiyotning asosiy vazifasi bem orni sinchiklab ko‘zdan 
kechirish, u bilan suhbat qilish (ya’ni anam nez to ‘plash) va h ar taraflam a 
tek sh irish d an iborat. B em or tan asin i eshitish h am k erak ".1
K asallik larn i d a v o la sh d a ham T ib e t ta b ib la ri y axsh i n atijalarg a 
erishganlar. D avolash usuli m axsus ishlab ch iq ilg an ta rtib asosida olib 
borilgan. B unda birinchi galda bem or u ch u n yaxshi sh aroit yaratib berish 
k o ‘zda tutilgan. Ikkinchi tad b ir bem orga foydali va oson hazm b o ‘ladigan 
ovqatni tanlashdir. Tanlangan taom bem orga yoqishi kerak. Shu sharoitlar

Download 17,84 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   99




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish