A. A. Mustafaqulov, S. O. Eshbekova, N. M. Jo’rayeva, J. K. Ibragimov

FOYDANISH UCHUN TAVSIYA ETILADIGAN 
ADABIYOTLAR
 
1.G.S.Landsberg tahriri ostida. Elementar fizika kursi. M., “Nauka”, 
1971 
2.M.I.Ismoilov,M.S.YUnusov. Elementar fizika kursi, T., 
“O‘qituvchi”,1990 
3. I.V.Savelev. Umumiy fizika kursi. 11- tom. M., “Prosveshenie”, 
1976 
4.
Гершензон
Э
.
М
. 
Курс
обшей
физики
: 
Электричество
и
магнетизм
. 
М
., “
Просвешение
”, 1980 
5.Axmadjonov O. Fizika kursi. 
Э
lektr. T., “O‘qituvchi”, 1981 
6.
Detlaf A.A.,Yavorskiy B.M.,Milkovskiy L.B. Fizika kursi.T.2.
1977. 
7.
Sivuxin D.B. Umumiy fizika kursi.T.3. 1989. 
8.
A.G.Chertov, A.A.Vorobyov. Fizikadan masalalar to`plami. 1988. 
 
 
 

---

100 
9-MAVZU.
ELEKTR MAYDONIDA O’TKAZGICH VA 
DIELEKTRIKLAR 
 
Moddalar elektr xossasiga ko’ra o’tkazgichlar va dielektriklarga 
bo’linadi. 
O’tkazgichlar hajm birligidagi erkin elektronlar soni ko’p (10
19
-
10
23
) bo’lib, modda ichida erkin ko’cha oladi. O’tkazgichlarga metallar 
kiradi. 
Elektr yomon o’tkazadigan moddalarga 
dielektriklar 
deyiladi. 
Dielektriklarda hajm birligidagi erkin elektronlar juda kam (10
3
-10
5
) 
bo’ladi.
Elektr maydoniga kiritilgan metall plastinkada elektr zaryadlari 
ajralib, plastinkaning qarama-qarshi tomonlarida to’planadi. Bu hodisaga 
elektrostatik induksiya hodisasi 
deyiladi. 
Elektr sig’im.
Jismlarning o’zida elektr zaryadlarini to’play olish qobiliyatiga 
elektr sig’im 
deyiladi.