A. A. Abduazizov tilshunoslik nazariyasiga

malar  soni  kamayishi  yoki  ko'payishi  mumkin.  Bunda  ikki
 
hodisa  ro'y  beradi:
1)  Agar  tilda  bo'lgan  ikki  fonema  bir  fonemaga  birlashsa,
 
konvergensiya
 
deyiladi.  O'zbek tili  tarixida  bo'lgan  til  oldi va  til
 
orqa,  qisqa  va  cho'ziq  unli  fonemalar  keyinchalik  birlashib,
 
o'rta  cho'ziqlikka  ega  bo'lgan  olti  unli  fonemani  hosil  qilgan.
2) Agar bir fonema  ikki  fonemaga ajralsa, 
divergensiya
 
deyi­
ladi.  Masalan,  qadimiy  turkiy  tillarida  bo'lgan  / а /   fonemasi
 
keyinchalik  ikki fonemaga ajralgan:  / а /  va /о /.  Bu  hodisa  diver­
gensiya jarayoni  natijasida  bo'lgan.
Fonetik  qonuniyatlarga  tovushlarning  kombinator  va  pozi­
tsion  o'zgarishlari  ham  kiradi.  Chunki  tovushlar turli  holatlarda