9-Тема. МийНет жәМәәТЛерин жобаластырыў ҳәм БасҚАРыў

10.2. Мотивацияластырыў моделлери ҳәм стратегиясы
Мотивацияластырыў теориясына тийкарланып оның түрли моделлери ислеп шығылған ҳәм әмелде қолланып келинбекте. Олардың тийкарғылары төмендегилер:
- оқилона (рационал) модел;
- инсанлық қатнасларды мотивлестириў;
- комплекс мотивлестириў модели⁸.
Оқилона (рационал) модел төмендеги сызылмаға ийе (9 - сызылма):

Сыйлық



Баҳалаў, орынланыўын жақсылаў





Жаза


10 - Сызылма. Мотивацияластырыўдың оқилона модели
Бул жерде адамларды мотивлестириў ушын финанслық рычак сыйлық ҳәм жаза қолланылады. Бул “ширин гүлше” ҳәм “қамшы” тактикасы. Гейпара жағдайларда бундай қатнас дурыс болады, бирақ оның нәтийжеси жүдә қысқа болады. Басқа жағдайларда болса ол адамлар арасындағы қатнасқа путур жеткерип узақ мүддетке зыян жеткериўи мүмкин.
Инсанлық қатнасларды мотивацияластырыў модели 10 - сызылмада берилген. Бул моделдиң авторы америкалық руҳшунос Эмерсон Мэйо болып, оның негизинде төмендеги идея жатады.

Шуҳрат табыў



Жумысынан қанаатланыў

Орынланыўын жақсылаў



Орынланыўы



Социаллық мүтәәжликлерди қанаатландырыў


10 - сызылма. Инсанлық қатнасларды мотивлестириў
Ишки факторлар: шуҳрат табыў, орынланыўын жақсылаў ҳәм социаллық мүтәәжликлерди қанаатландырыў жумысынан қанаатланыўға алып келеди. Жумсынан қанаатланыў болса мийнет өнимдарлығын арттырады. Бундай қатнас жасаў ең әҳмийетли сыртқы факторды, яғный ис ҳақын инабатқа алмайды. Мәселен, “қуўанышлыман (мамнун – мүтәәжлиги қанаатландырылған адам) бул унамлы (нәтийжели ислейтуғын)” адам. Бундай ойлаў, әдетте, дурыс емес ҳәм аңқаўлық (соддаликдир).