|
Daramat (payda) salı
ǵına tartılatuǵın payda (zıyan) kórsetkishi salıq tólegenge shekem bolǵan payda
(zıyan) summasına Salıq Kodeksiniń 147-stat’yasında keltirilgen waqtınshalıq parıqlar, alın
ǵan dividentler
hámde payda salı
ǵı boyınsha salıq nızamshılıǵında názerde tutılǵan jeńillikler summaların shegiriw jolı menen
tabıladı.
9.3.Avtotransport kárxanalarında sap payda hám onıń jumsalıwınıń esabı
Avtotransport kárxanalarınıń esabat dáwirin (sherek, jıl)degi sap paydası (qaplanba
ǵan zıyanı) olardıń
shólkemlestiriwshilik huqıqıy formasına qaray túrlishe anıqlanadı. Ulıwma mámleketlik salıqlardı tólewshi
avtotransport kárxanalarında sap payda (qaplanba
ǵan zıyan) salıq tólegenge shekem bolǵan payda (zıyan)
summasınan esaplan
ǵan dáramat (payda) salıǵı hámde abadanlastırıw hám sociallıq infrastrukturanı rawajlandırıw
salı
ǵı summasın ayırıw arqalı tabıladı. Birden-bir salıq tóleminde islewshi avtotransport kárxanalarınıń sap paydası
olardıń salıq tólegenge shekem bol
ǵan payda (zıyan) summasınan esaplanǵan birden-bir salıq tólemi summasın
ayırıw arqalı tabıladı.
Avtotransport kárxanalarınıń sap paydası (zıyanı) 9910 «Aqır
ǵı finanslıq nátiyjeler» schetında barlıq
dáramat hám qárejetler, dáramattan óndiriletu
ǵın salıqlar tolıq kórsetilgennen keyin onıń jabılıwına shekem kredit
hámde debet aylanısı summaları ortasında
ǵı parıqtan ibarat boladı. Bul schettıń jabılıwına shekem bolǵan kredit
aylanısı summasınıń debet aylanısı summasınan úlken bolıwı transport kárxanasında sap payda
ǵa erisilgenlegin,
onıń debet aylanısı summasınıń kredit aylanısı summasınan úlken bolıwı bolsa transport kárxanasınıń esabat dáwirin
zıyan menen juwmaqla
ǵanlıǵın bildiredi. Erisilgen sap payda buxgalteriya esabında tómendegi provodka menen
sáwlelendiriledi:
Debet 9910 «Aqır
ǵı finanslıq nátiyje»
Kredit 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)».
Avtotransport kárxanasınıń esabat jılında xızmetti zıyan menen juwmaqlawı buxgalteriya esabında
tómendegishe sáwlelendiriledi:
Debet 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)»
Kredit 9910 «Aqır
ǵı finanslıq nátiyje».
Avtotransport kárxanaları sap paydasın olardıń shólkemlestiriwshilik huqıqıy statusına qarap nızam
hújjetleri hámde shólkemlestiriwshilik hújjetlerinde belgilengen múddet hám tártiplerde túrli maqsetlerge jumsaladı.
Akcionerlik jámiyeti formasında
ǵı avtotransport kárxanalarında esabat jılınıń sap paydası kelesi jılda akcionerler
jıynalısı qararına muwapıq bólistiriledi. Akciya iyelerine sap paydanıń divident sıpatında bólistiriliwine buxgalteriya
esabında tómendegishe provodka beriledi:
Debet 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)»;
Kredit 6610 «Esaplan
ǵan dividentler».
Sap paydadan rezerv kapitalına jumsal
ǵan ajıratpa summasına:
Debet 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)»
Kredit 8520 «Rezerv kapitalı».
Esabat jılınıń bólistirilmegen sap paydasınıń ótken jıllardıń bólistirilmegen paydasına ótkiziliwine:
Debet 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)»
Kredit 8720 «Ótken jıllardıń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)».
4
Juwapkershiligi sheklengen jámiyet formasında
ǵı avtotransport kárxanalarında esabat jılınıń sap paydası
ustav shártlerine muwapıq bólistiriledi hámde joqarıda keltirilgen provodkalar
ǵa uqsas provodkalar tiykarında
buxgalteriya esabında sáwlelendiriledi.
Respublikamızdıń jeke karxanalar haqqında
ǵı nızmına muwapıq bul statustaǵı avtotransport
kárxanalarında alın
ǵan sap payda olar iyeleriniń múlki esaplanadı hámde divident salıǵına tartılmaydı.
Mámleketlik unitar karxanaları statusında
ǵı avtotransport kárxanalarında esabat jılınıń sap paydası
bólistirilmeydi. Bul túrdegi kárxanalarda esabat jılınıń sap paydası olardıń ustav kapitalın kóbeytiwge ba
ǵdarlanadı
hám o
ǵan tómendegishe buxgalteriya provodkası beriledi:
Debet 8710 «Esabat dáwiriniń bólistirilmegen paydası (qaplanba
ǵan zıyanı)»
Kredit 8300 «Ustav kapitalı».
Mámleketlik unitar karxanaları statusında
ǵi avtotransport kárxanalarında esabat jılınıń qaplanbaǵan zıyanı
ustav kapitalınıń kemeytiriliwine alıp barıladı hám joqarıda
ǵı provodkaǵa keri bolǵan provodka tiykarında
sáwlelendiriledi.
Do'stlaringiz bilan baham: | 
