9-son –to’plam dekabr 2021 pedagoglar uz 1

19-son 1 
–to’plam dekabr 2021
 
 
pedagoglar.uz
 
274
Masalan, Xondamirning “Tanbeh” rivoyatida qo‘llanilgan. “O‘z o‘rningni 
top” mеtodi. Mavzu bo‘yicha bahs-munozarali vaziyatlarda muammoning 
yеchimini topishga yo‘naltirilgan. Bunda o‘quvchilar o‘z fikrini bayon qilishi, 
muloqot ko‘nikmalarini qaytadan tuzatishga imkoniyatlar mavjud bo‘ladi va 
dars so‘ngida o‘qituvchi tomonidan mavzuni o‘zlashtirish darajasini baholash 
aniq amalga oshiriladi. Maqsadi: o‘quvchilarda o‘z fikrini bayon qilish, erkin, 
mustaqil, mantiqiy fikrlashga o‘rgatish. Vazifasi: o‘quvchilarni muammoli 
vaziyatlar orqali mustaqil tarzda o‘z fikrlarini isbotlashga o‘rgatiladi. Bu uslub 
o‘qib chiqilgan mavzu bo‘yicha tushunchalarni shaxsiy tajriba bilan bog‘lashga 
imkon beradi.
1-bosqich. O‘quvchilar ertakni juftlikda navbat bilan past ovozda o‘qiydilar. 
2-bosqich. Hamma ertakni o‘qib bo‘lganiga ishonch hosil qilib, daftarni 
vertikal chiziq bilan ikkiga bo‘lish so‘raladi.
3-bosqich. O‘quvchilarga daftarning chap tomoniga muallif fikrlarini 
yoqqanlarini (yoki yoqmaganlarini) yozishlari aytiladi.
4-bosqich. O‘ng tomonga o‘quvchi mazkur fikrga berilgan o‘zining izohini 
yozadi, ya’ni o‘qilgan ertak haqidagi tushunchasini umumlashtirib beradi.
5-bosqich. Topshiriqning shu qismi tugagandan keyin o‘quvchilarga (o‘z 
xohishiga ko‘ra) bittadan fikrni va ularga yozilgan izohni o‘qish taklif etiladi. 
Fikrlar va ularning izohlari o‘qilayotganda savol berish yoki mazkur fikrga o‘z 
izohini berish ruxsat etiladi. 
6-bosqich. O‘quvchilar sherik (uchliklar yoki kichik guruhlar) bo‘lib ham 
ishlashlari mumkin. Maqsadi: o‘rganilayotgan mavzuga qiziqish uyg‘otish, 
yozma nutqni rivojlantirish. Vazifasi: o‘quvchilarning matn ustida mustaqil 
ishlash, mavzudan kerakli xulosa chiqarish malakasi shakllanadi. O‘qish 
darslarida shu kabi ilg‘or pedagogik texnologiyalardan foydalanish 
o‘quvchilarda kompetensiyalarni rivojlantirish hamda ta’lim maqsadiga 
erishishning asosiy omillaridan biri hisoblanadi. 

---