9-sinf jahon tarixi

Hokimiyat uchun kurash. Prussiya bilan urush tugagach, hukmron doiralar o’rtasida hokimiyat uchun kurash kuchayib ketdi. Ularni shartli ravishda ikki guruhga bo’lish mumkin edi. Birinchisi-monarxiya tarafdorlari, ik­kinchisi-respublika tarafdorlari edi. Bosh vazir Tyerning o’zi asli monarxiyachi edi. Tez orada u mamlakat prezidenti etib saylandi. 1873-yilda Germaniyaga tovon to’lab bo’lindi. Va, nihoyat shu yilning 16-sentabrida Germaniya o’z qo’shinlarini Fransiyadan olib chiqib ketdi. Respublikachilar mamlakat parlamentida (Milliy Majlis) ozchi­likni tashkil etganlar. Biroq, Fransiya aholisining katta qismi monarxiyaga qarshi bo’lganligi ularga madad bo’lardi. Buni Tyer ham yaxshi tushunardi. Shuning uchun u monarxiya tiklashga jur’at eta olmas edi. Shu tufayli monarxiyachi deputatlar uni “mamlakatda ma’naviy ta’min qila olmaganlik”da aybladilar. Natijada, Tyer iste’fo berishga majbur bo’lgan (1873-yil 24-mayda). Milliy Majlis prezidentlik lavozimiga yana bir monarxiyachi marshal Mak-Magonni sayladi. Biroq, uning ham monarxiyani tiklashga urinish natijasiz tugadi. Keskin ichki siyosiy kurashda oxir-oqibatda respublikachilar g’alaba qozondilar.