9-mavzu. Vaqtli qatorlar

1.-rasm. Vaqtli qatorni tashkil etuvchi komponentlari modellari¹

Trend parametrlari qiymatlari eng kichik kvadratlar usuli bo‘yicha aniqlanadi. Buning uchun normal tenglamalar tizimi tuziladi. Ikki noma’lumli tenglamalarni yechish uchun sanoq boshini qatorning o‘rtasiga o‘tkaziladi. Vaqt davrlarini qatorning aniq o‘rtasidan nomerlaganda nomerlarning yarmi manfiy qiymat bo‘ladi va yarmi – musbat. Bunday holda normal tenglamalar tizimi qisqaradi.

4. Vaqtli qatorlarni tekislash usullari

Vaqtli qatorlar tendentsiyasini aniqlash bir necha usullari mavjud (2.-rasm):