9-mavzu: “Tarbiya” fanini o’qitishning inklyuziv ta’lim shakli

Dunyo mamlakatlarida inklyuziv ta’limga alohida e’tibor beriladi. Bu borada YUNESKO 1989 yili dunyo mamlakatlariga murojaat bilan chiqib, inklyuziv ta’lim vositasida shaxsni ta’lim va tarbiyasini amalga oshirishni so’radi. Chunki inklyuziv ta’lim shakli shaxsning ta’lim va tarbiyaga oid huquqini to’liq ro’yobga chiqarish imkonini beradi. Misol uchun, to’liq nogironligi bo’lgan bolalarni individual tarzda oilada maxsus o’qitish aynan inklyuziv ta’limning asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi.

• Dunyo mamlakatlarida inklyuziv ta’limga alohida e’tibor beriladi. Bu borada YUNESKO 1989 yili dunyo mamlakatlariga murojaat bilan chiqib, inklyuziv ta’lim vositasida shaxsni ta’lim va tarbiyasini amalga oshirishni so’radi. Chunki inklyuziv ta’lim shakli shaxsning ta’lim va tarbiyaga oid huquqini to’liq ro’yobga chiqarish imkonini beradi. Misol uchun, to’liq nogironligi bo’lgan bolalarni individual tarzda oilada maxsus o’qitish aynan inklyuziv ta’limning asosiy vazifalaridan biri hisoblanadi.

Inklyuziv ta’limning imkoniyatlaridan foydalanish uchun o’qituvchi faol bo’lishi kerak. Ta’lim oluvchiga muntazam ravishda topshiriq berib borilishi, imkon qadar topshiriqlarning yozma bo’lishi va topshiriq natijalarini nazorat qilib borish asosida inklyuziv ta’lim samaradorligiga erishiladi. Bularning barchasi inklyuziv ta’lim imkoniyatlaridan foydalanish uchun maxsus tayyorgarlikka ega bo’lishini taqozo etadi.

• Inklyuziv ta’limning imkoniyatlaridan foydalanish uchun o’qituvchi faol bo’lishi kerak. Ta’lim oluvchiga muntazam ravishda topshiriq berib borilishi, imkon qadar topshiriqlarning yozma bo’lishi va topshiriq natijalarini nazorat qilib borish asosida inklyuziv ta’lim samaradorligiga erishiladi. Bularning barchasi inklyuziv ta’lim imkoniyatlaridan foydalanish uchun maxsus tayyorgarlikka ega bo’lishini taqozo etadi.

Bo’lajak boshlang’ich sinf o’qituvchilariga inklyuziv ta’limning asoslari, metodlari va o’ziga xos xususiyatlarini mustaqil ta’lim vositasida chuqur o’rganish tavsiya etiladi. Chunki inklyuziv ta’lim shaklini bilish davlatning ta’lim siyosatini hammaga bir xil tatbiq etishda qo’l keladi.

• Bo’lajak boshlang’ich sinf o’qituvchilariga inklyuziv ta’limning asoslari, metodlari va o’ziga xos xususiyatlarini mustaqil ta’lim vositasida chuqur o’rganish tavsiya etiladi. Chunki inklyuziv ta’lim shaklini bilish davlatning ta’lim siyosatini hammaga bir xil tatbiq etishda qo’l keladi.
• Inklyuziv ta’limning tez va qisqa muddatda amalga oshirish xususiyati uning imkoniyatlarini kengaytiradi. Shu sababli bugungi kunda o’quv-tarbiya muassasalari uchun inklyuziv ta’limni tadbiq etish zaruriyat bo’lib turibdi.