9-Mavzu: Tabiatshunoslik to`garaklarning didaktik maqsadi, vazifalari, mazmuni va mashg`ulotlarni tashkil etish metodikasi

Ommaviy ishlar. Tabiatshunoslik bo‘yicha sinfdan tashqai ommaviy ishlar ekskursiyalar, tanlovlar, diapozitiv va kino filmlami ko‘rsatish bilan birga tematik kechalar, har xil tadbirla (qushlar kuni, gullar, daraxtlar o‘tqazish, Hosil bayramlari v boshqalarjni ham o‘z ichiga oladi.Ulardan maqsad — sinfdai tashqari ishlarga iloji boricha ko'proq o‘quvchilami jalb etish, ulard qatnashishga ishtiyoq va xohishni uyg‘otish, bolalar faolligini yo'lg qo‘yish, ularni ijtimoiy-foydali ishlarga yo‘naltirish, bolalard tashkilotchilik qobiliyatlarini aniqlash va rivojlantirishdir.
Ommaviy ishlar uzoq va puxta tayyorgarlikni talab qiladi. I yoki bu tadbirni o'tkazish uchun oldindan uncha katta bo‘lmagan tashabbuskorlar guruhini tanlash va reja ishlab chiqish, topshiriqlarni hamnia qatnashchilarga taqsimlash kerak. Guruhning har bir a’zosi o‘z zimmasiga rejaning muayyan bo'limini bajarish mas’uliyatini oladi. Chunonchi, «Bahor keldi» nomli bayram tadbiriga tayyorla- nishda o‘quvchilardan biri bahor to'g'risida axborot beradi, boshqasi — otaliqqa olingan sinf bilan badiiy havaskorlikni uyushtiradi, uchinchisi — ijrochilar uchun kiyim-kechak, to‘rtinchisi — devoriy gazeta tayyorlaydi.
Tadbirga tayyorlanish tabiat to‘g‘risidagi o‘z bilimlarini kuzatishlar yoki kitoblarni o'qish yordamida to'ldirish zarurati bilan bog‘liq bo'lishi lozim. Chunonchi, bahor (ochiq kunlar, o‘simlik va hayvonlaming uyg'onishi, qushlaming uchib kelishi) to'g'risidagi bayon (axborot) ni tayyorlash kuzatishlar va tabiatdagi bahorgi o'zgarishlar to'g'risidagi adabiyot o'qish bilan bog‘liqdir. Tadbir rejada belgilangan vaqtda barcha o‘quvchilaming faol ishtirokida o‘tkazilishi kerak (Ota-onalar ham taklif qilinishi mumkin). Uyushqoqlik, chiroyli rasmiylashtirish (bezatish), yorqin chiqish- lar shunday tadbirlarning uzviy qismlaridir. Ular ishtirokchilar xotirasida kechinmalarni saqlovchi va tabiatni o'rganish hamda muhofaza qilish bo'yicha ishlami chuqurlashtirish uchun rag'bat bo'lib xizmat qiluvchi hissiy ko'tarinkilikni vujudga keltiradi.
Muammoli masalalar va topshiriqlar

1. 
   1-4- sinflarlarda «Atrofimizdagi olam» va «Tabiatshunoslik» fanlaridan sinfdan tashqari tadbirlarning mavzu rejasini tuzing.
   
2. 
   Sinfdan tashqari ishlarning tarbiyaviy, ekologik va tabiat muhofazasiga yo'naltirilganligini asoslab bering.
   
3. 
   Tanlangan («Bog‘ haftaligi», «Qushlar kuni», «Gullar bayrami») mavzu bo'yicha:
   

1. 
   ma’ruza;
   
2. 
   ko'rgazmali qurollar;
   

4. 
   qo'shiqlar;
   
5. 
   musiqali chiqishlami o‘z ichiga olgan ertaliklar rejasini tuzing.
   

4. 
   Boshlang'ich sinflarda tabiatshunoslik fani bo'yicha sinfdan tashqari o'qishlar uchun adabiyotlar ro'yxatini tuzing.
   
5. 
   Sinfdan tashqari ommaviy tadbirlarni tashkil etish va o'tkazish metodikasiga oid quyidagi:
   

1) Mustaqillik kuni;

2. 
   «Assalom, Navro'z»;
   
3. 
   «Sayyoramizni asraylik»;
   
4. 
   «Tabiat va inson» kabi mavzularga reja va tadbirlar ishlab chiqini
   

6. 
   Bolalarning mantiqiy tafakkurini rivojlantirish uchun o‘lk materiallaridan foydalanib, 2 tadan rebus va krossvord tuzing.
   
7. 
   Tabiiy materiallarga oid masallar, topishmoqlar ro‘yxatini tuzing