9-mavzu. O’simlik jamoasi (fitotsenoz) ning strukturalari

Qurama-mozaiklik. Fitotsenozda gorizontal taqsimlanishni moza-iklik deb ataladi. Boshqacha aytganda, fitotsenozning turli maydonlarda o‘simlik guruhlarining turli mikrorelyefda o‘ziga xos bo‘lib shakllanishi mozaiklik diyiladi. Mozaiklik fitotsenoz arealining turli maydonlarida turli-tuman bo‘lishi, suv rejimining har xil bo‘lishi natijasida hosil bo‘la-di. Cho‘l mintaqasida shunday o‘simliklar qoplamini kuzatish mumkin-ki, bu yerlarda turlar tarkibi ham, miqdor va sifat ko‘rsatkichlari ham, qavatligi ham, tashqi qiyofasi ham bir xil bo‘ladi. Hammasi bir xil fito-tsenozga ‒ o‘simliklar qoplamiga kiradi. Bu yerda har bir tur o‘simlik o‘ziga xos joyda ko‘karadi. Ular orasida shu yerga mansub o‘simlik tur-lari joylashadi. Shunday bo‘lsa-da, har bir yer o‘ziga xos gorizontal tuzi-lishga ega. Shuning uchun ham ular bir-birlaridan eng kichik belglari bi-lan bo‘lsa-da, farq qiladi. Bunday maydonlarni mikrogruppa yoki mikr of itotsyenoz deb atash mumkin.

• Qurama-mozaiklik. Fitotsenozda gorizontal taqsimlanishni moza-iklik deb ataladi. Boshqacha aytganda, fitotsenozning turli maydonlarda o‘simlik guruhlarining turli mikrorelyefda o‘ziga xos bo‘lib shakllanishi mozaiklik diyiladi. Mozaiklik fitotsenoz arealining turli maydonlarida turli-tuman bo‘lishi, suv rejimining har xil bo‘lishi natijasida hosil bo‘la-di. Cho‘l mintaqasida shunday o‘simliklar qoplamini kuzatish mumkin-ki, bu yerlarda turlar tarkibi ham, miqdor va sifat ko‘rsatkichlari ham, qavatligi ham, tashqi qiyofasi ham bir xil bo‘ladi. Hammasi bir xil fito-tsenozga ‒ o‘simliklar qoplamiga kiradi. Bu yerda har bir tur o‘simlik o‘ziga xos joyda ko‘karadi. Ular orasida shu yerga mansub o‘simlik tur-lari joylashadi. Shunday bo‘lsa-da, har bir yer o‘ziga xos gorizontal tuzi-lishga ega. Shuning uchun ham ular bir-birlaridan eng kichik belglari bi-lan bo‘lsa-da, farq qiladi. Bunday maydonlarni mikrogruppa yoki mikr of itotsyenoz deb atash mumkin.

E’tiboringiz uchun rahmat!

• E’tiboringiz uchun rahmat!