9-мавзу: Намунавий ва базавий деталларни тиклаш усуллари. Режа

Модернизация ишларини сарфланадиган харажатлар 2-3 йил мобайнида қопланиши мумкин бўлган ҳолатдагина иқтисодий томондан мақсадга мувофиқ ҳисобланади.
Модернизация ишларини амалга ошириш машина биринчи ёки иккинчи капитал таъмирлаш (КТ) даврида энг қулай ҳисобланади. Ундан кейинги КТ даврида машиналаранча ейилиб бўлган бўлади, у кутилган техник-иқтисодий самара бермайди.
Келажакда катта техник ресурсга эга бўлган қишлоқ хўжалик машиналарини ишлаб чиқариш муҳим ҳисобланади.
Машиналарни модернизациялашда қуйидагиларга эътиборни қаратиш лозим бўлади:
-эскирган машиналар моделлари характеристикаларига анча замонавий тус бериш;
-мукаммал бўлмаган техник ечимларни қидириб топиш ҳисобига уларнинг фойдаланиш кўрсаткичларини яхшилаш (ТХК ишларини ва ясаш технологияларини яхшилаш ҳисобига);
-қўлда бажарилаётган турли ишларни автоматизациялаш, машинани бошқаришни енгиллаштириш, механик-ҳайдовчининг иш шароитларини яхшилаш, меҳнат муҳофазасини яхшилаш;
-ишлаб чиқариш хусусиятларидан келиб чиқиб универсаллигини (аксинча унинг ихтисослигини) ошириш.
Шестернялар блокидаги венецни модернизациялаш охирги талабга яққол мисол бўлиши мумкин.
Базавий детал деб буюмнинг компановка қилиш ва бошқа деталларни ўрнатишга мўлжалланган деталга айтилади. Машина учун базавий детали сифатида рама, агрегатлар учун – корпусли деталлар (двигателнинг цилиндрлар каллаги, блоки, узатмалар қутисининг картери ва б.) хизмат қилади [3].
Базавий деталларда ўзгарувчан кучлар таъсир этиши сабабли туташма ҳосил қилинадиган агрегат ва узеллардаги ишчи сиртларида хилма – хил нуқсонлар содир бўлади.
Машиналардаги энг оғир шароитда ишловчи агрегатлардан бири двигателлар ҳисобланади. Уларнинг қўзғалувчан бирикмаларига таъсир этувчи _ишқ1 ва _ишқ2 кучлар ишчи сирталарининг аста – секин ейилишга олиб келади. Улардан N ва P, гилзалар ва шатунларнинг ишқаланувчи юзаларининг ейилишига олиб келадиган бўлса, R ва R_т лар эса шатунларнинг ва тирсакли валдаги туб узак ва шатун бўйинларнинг жадал ейилишига олиб келиши мумкин.
Е
Клапан уясини таъмирлаш: h= 8; 10м – йўниш чуқурлиги; халқа қалинлиги;
= 6…8мм (Т_қ=400 – 500^оС); қаттиқлиги 179...241 Бриннелда.

йилиш цилиндрларининг юқори чекка нуқтасига яқинлашган сари, қуриқ ишқаланиш натижасида 11 – расмда кўрсатилганидек анча тез ва кўп ейилади.