9-мавзу: Глобал коррупция ижтимоий маданий инқироз оқибати Мавзу режаси

Коррупция билан боғлиқ пора олиш ва хатарларни баҳолаш модели

Бошлиқ		Бўйсинувчи
Ижобий (+)	Салбий(-)	Ижобий (+)	Салбий(-)
Бўйсунувчилардан фоизли пора олишнинг - барқарор даромад манбаи эканлиги
Пора бэришда бэвосита иштирок этувчининг йўқлиги	Бўйсинувчи ушланса–бошлиқни сотиб қўйиши мумкинлиги	Кўпроқ пора бэришга– кенгроқ имкониятнинг борлиги	Уюшган гуруҳнинг оғирлаштирувчи ҳолат эканлиги
Бўйсунувчининг бошлиқни сотиб қўйиш эҳтимолининг камлиги	Уюшган гуруҳ нинг оғирлаштирувчи ҳолат эканлиги	Бошлиқнинг қаноти остида- пора олишнинг хавфсизроқ эканлиги	Олган порасидан маълум фоизини бэриши

Юқорида келтирилган модэлдан ҳам кўриниб турибдики,амалиётда бўйсунувчилар пора олгандан сўнг нафақат юқори раҳбарлари, балки ўзлари ўртасида ҳам бўлишади. Бу эса ўз навбатида коррупсияга хос ички бозорлар ва иқтисодий механизмларни шакллантиришга олиб келади. Хусусан, ноқонуний даромадлари юқори бўлган лавозимлар пайдо бўлади. Бундай лавозимлар учун мансабдор шахслар ўртасидаги кураш эса ички "меҳнат бозори" ни шакллантиради. Бу эса ўз навбатида коррупсион бозорлар хизматининг муайян даражада кенгайишига,фаолроқ ҳаракат қилишига олиб келади.