4. Suzgichdan o`tkaziladi. 5. Oyoq vannasi uchun tayyorlangan suv bilan
jarayonlari va shishlarni kamaytirish, ogrik va spazmni bartaraf qilish uchun
Umumiy bug`li vanna
— bu nam bug`li kammomga tushish. Mahalliy
bug`li vannani bosh, yuz, oyoq uchun issiq suvli togora ustida yoki chot soxasi
uchun tuvakda bajarish mumkin. Bug`li vannaning davomiyligi 20 dakikadan
oshmasligi kerak. Xar xil utlardan tayyorlangan kaynatmalardan foydalanish
mumkin. Bug`li vannalar davomiyligini uzaytirish uchun suvga qizdirilgan
gishtni solib qo`yish mumkin. Vannadan keyin terini ilik suvda chayib, kuritib
artish va shundan so`ng toza havoga chikish mumkin.
Dush
— mustaqil muolaja ko`rinishida yoki boshka suv muolajalari bilan
birgalikda, ba
ʼ
zida boshlang`ich yoki yakunlovchi muolaja sifatida bajariladi.
Suvning harorati va maqsad kasallikning xususiyatlarini Kisobga olgan xolda
anikdanadi. Qisqa muddatli salkin va sovuq dush musqo`llar va tomirlarning
tonusini oshiradi. Sovuq yoki salkin dushdan keyin kattik sochiq bilan ishkab
arginish tavsiya qilinadi, bu yuraktomir sistemasiga yaxshi ta
ʼ
sir kursatadi. Uzok
vakgli ilik dush sedativ ta
ʼ
sir qiladi. Issiq dush sezuvchan ta
ʼ
sir qiladi. Issiq dush
sezuvchan va xarakatchan nervlarning kuzgaluvchanligi ni pasaytiradi, moddalar
almashinuvini oshiradi, tomirlarni kengaytiradi. Qon trastli harorati tez
almashinuvchi dush yuraktomir va asab sistemasiga chiniktiruvchi ta
ʼ
sir kursatadi.
Yomtrli, ignasimon dush tur (setka) yordamida o`tkaziladi, bunda suv
yomgir ko`rinishida alokida okimlarga bulinadi.
Sharko dushi maxsus yomgir kurilma yordamida bajariladi. Tananing ayrim
kismlari va kul-oyoqdarga ketma-ket 3—3,5 m masofada 3 atm. bosimi ostida suv
okimi yuboriladi, suv harorati 42°S dan 20— 15°S gacha.
Yelpigichli dush Sharko dushiga nisbatan yumshokrok, suv harorati 25—
35°S, bosim 1,5 atm. Kirkulyar dush doyra bulib joylashgan kuvurlar sistemasidan
tarkib topgan kurilma yordamida bajariladi. Kuvurlarning ichki yuzasida mayda
teshiklar bulib, ular orkali bemor ustiga suv qo`yiladi.
Yuqoriga yo`nalgan dush uchun kurilma urindigi uyilgan kuchiriladigan
stuldan iborat, uning ostida suvni purkaydigan tursimon uchlik joylashgan. Tur
orkali kelayotgan suv chotga kelib tushadi.
Suv harorati Ko`rsatmalarga karab kar xil bulishi mumkin. Sovuq dush
qisqa muddatli, ilik dush davomlirok buladi. Muolajalar kar kuni bajariladi; bir
davolash kursi 15—20 muolajadan iborat.
Issiq va sovuq bilan davolash
Umumiy quruq, urash et uvishishi, umumiy kuchli sovub ketish, buyrak
kasalliklarida qo`llanadi. Karavotga jun adyollar yoziladi, ularning ustiga quruq
isitilgan choyshablar solinadi. Bemor yotadi, u choyshablarga va bir necha adyolga
o`raladi, boshiga sovuq kompress qo`yiladi. 10—15 dakikadan keyin bemor isiydi
va ter ajralish boshlanadi. Ter ajralishini kuchaytirish uchun muolajadan oldin
bemorga malinali yoki kuritilgan lipa gullari kushilgan choy beriladi.
Quruq havo vannalari qo`yish va sovuq olishni ochik davolash uchun
chalgituvchi va bushashtiruvchi vosita sifatida qo`llanadi. Bu maqsadda yoruglik
elektr vannalar, reflektorlar qo`llaniladi. Muolaja davomiyligi 15 dakikadan 30—
40 dakikagacha. Xavfsizlik texnikasiga suzsiz rioya qilish zarur.
Grelkalar. Kimyoviy, elektr va rezina grelkalar buladi. Elektr grelkada isitish
darajasi reostat bilan boshkariladi. Regulyator shnur va yostik birlashadigan joyda
joylashgan. Rezina grelkalar issiq suv bilan tuldiriladi. Grelkadan foydalanganda
teri qo`yishining oldini olish uchun qo`yidagi koidalarga rioya qilish zarur:
1. Shish bo`lgan va teri sezuvchanligi pasaygan bemorlar va bolalarga
unchalik issiq bulmagan grelkani ektiyotlik bilan qo`llash kerak.
2. Xushdan ketgan bemorlar terisining isish darajasini nazorat qilish va
grelka kolatining tugriligini kuzatib turish lozim.
3. Аgar grelka bitta joyga tez-tez qo`yilayotgan bulsa, pigmentakiyaning
oldini olish uchun shu sokaga vazelin surtib turish zarur.
Do'stlaringiz bilan baham: 
