9-amaliyot. Oracle ni boshlash va to’xtatish. Fayllar bilan ishlash

D:\oracle\oradata\test\SYSAUX01.DBF


D:\oracle\oradata\test\SYSTEM01.DBF

bu fayllarda tizimga tegishli ob’yektlar(jadval, indeks, predstavleniya,..), kutubxonalar saqlanadi.

• 
  TEMP fayl. Vaqtinchalik ma’lumotlarni o‘zida saqlovchi fayl hisoblanadi, joylashuvi
  

D:\oracle\oradata\test\TEMP01.DBF

Bu fayl ishlatilishiga oddiy misol qilib, tartiblash komandasini olishimiz mumkin. Ma’lumotlarni qandaydir shartga asosan tartiblasak, dastlabki ma’lumot ko‘rib chiqiladi va keyingisi bilan solishtirish uchun dastlabki ma’lumot aynan shu faylda saqlanadi, solishtirib bo‘lingach, uchinchi ma’lumot ham olinib, ikkinchi ma’lumot TEMP fayliga vaqtinchalik saqlash uchun tashab turiladi vahakazo. Hulosa shuki, bu faylda ma’lum bir vaqt uchun, ma’lumotlarni saqlab turish mumkin va sessiya tugaganda bu fayl tozalanadi.

• 
  UNDO fayli. Bu faylning to‘liq ismi UNDO TABLESPACEdir, quyidagi adresda joylashgan
  

D:\oracle\oradata\test\UNDOTBS01.DBF

Bu fayl «откат» uchun ishlatiladi. Misol uchun, biror jadvalga qandaydir yozuvlar kiritilmoqda agar «Commit» buyruhi orqali kiritilayotgan yozuvlar tasdiqlanmasa, bu yozuvlar jadvalga kiritilmaydi va aynan shu UNDO fayliga yoziladi. «Commit» buyrug‘i berilgandan so‘ng, barcha yozuvlar jadvalga kiritilib, UNDO faylidan o‘chiriladi, agar «ROLLBACK» buyrug‘i berilsa, jadvalga hech qanday ma’lumot kiritilmaydi va eski holga qaytariladi.

• 
  Foydalanuvchi fayli USERS. Bu faylda foydalanuvchilarning barcha ob’yektlari saqlanadi. Adresi
  

D:\oracle\oradata\test\USERS01.DBF
3, 4, 5 punktlar umumiy holda «TABLESPACE» deyiladi: SYSTEM TABLESPACE, UNDO TABLESPACE,… ya’ni joylar. SYSTEM va SYSAUX lar tizim tomonidan boshqariladi(kattalashtiriladi). Qolgan TABLESPACE lar foydalanuvchi tomonidan boshqariladi.

TABLESPACE lar ichida «datafile» lar joylashadi. YUqoridagi fayllar «datafile«lardir. Biroz tushunarsizmi? Tushuntiraman. TABLESPACE bu umumiy nomlanishi, «datafile» lar esa TABLESPACE ichida joylashgan bo‘ladi. Bitta TABLESPACE ichida bir necha DATAFILElar joylashishi mumkin.

Misol, USER TABLESPACE ichida, USERS01.DBF, USERS.2.DBF, MI SOL.DBF fayllari joylashishi mumkin. Bu fayllarni barchasida faqat foydalanuvchilarning ob’yektlari saqlanishi mumkin, yoki UNDO TABLESPACE ni olaylik, uning ichida UNDOTBS01.DBF, MISOl_UNDO.DBF, kabi fayllar bo‘lishi mumkin, lekin ular hammasi «otkat» uchun ishlatiladi.

Bularni ajratish, TABLESPACE yaratishda amalga oshiriladi, ya’ni yaratilayotgan TABLESPACE ga aniq qilib ko‘rsatiladi, qaysi «datafile» lar kiritilishini. Komandasi quyidagicha bo‘ladi(keyingi maqollalarda komandalar haqida to‘liqroq yozib o‘taman).

Create tablespace USER datafile ‘D:\oracle\oradata\users01.dbf’,

‘D:\oracle\oradata\users02.dbf’…

Yuqoridagi barcha fayllar, bevosita ma’lumotlar bilan ishlashda kerak bo‘ladigan «datafile»lardir. Undan tashqari yaratilgan ma’lumotlar bazasiga oid sozlovchi va xabar fayllari ham bor. Yangi baza yaratilgandan so‘ng, «listener» fayli ham biroz o‘zgaradi.

Amaliy qism

Yuqorida keltirilgan rasmda Oracle databaseni tanlab olmoqdamiz