9- мавзу. Уй хўжаликлари молияси

Уй хўжаликларида молиявий қарорлар қабул қилишнинг ўзига хос хусусиятлари

Ташқи омиллар молиявий қарор қабул қилишда институционал чегараларни аниқлаб беради

ижтимоий-маданий муҳит, хусусан, ижти- моий ҳолати, саводхон- лик даражаси, уй хўжа-

лигидан ташқаридаги ва унинг ичидаги ижти- моий алоқалар, дам олиш шакллари ва

бошқаларга

уй хўжалиги фаолия- тининг иқтисодий ва ҳуқуқий тавсифнома- си, шу жумладан, иқ- тисодий хатти-ҳара- катнинг типига (ўз-

ўзини таъминлаш, ҳаёт учун кураш ёки ри- вожланиш режимига), тадбиркор мақоми- нинг юридик жиҳат- дан муҳрланганлигига ва бошқаларга

ахлоқий принципларга, шахсий салоҳиятига – бунга фикр юритишнинг ўзига хос хусусиятлари, риск томон қадам таш- лашга қодирлиги ва ҳ.к.лар киради.

Якуний истеъмолнинг манбаи ва харажатларда бюджет чеклан- маларини аниқлаб берганлиги учун уй хўжаликларида даромад- ларни шакллантириш жараёни принципиал жиҳатдан муҳим аҳамиятга эга. Даромадлар қанча кўп бўлса, уй хўжаликлари- нинг молиявий имкониятлари шунча юқори ва молиявий қарор- лар диапазони шунча кенг бўлади. Молиявий қарорлар уй хўжа- ликларининг активларини ҳисобга олган ҳолда келгуси давр да- ромадларининг таркибий тузилмасини шакллантиришга ҳам те- гишли бўлиши мумкин.





Ишлаб чиқариш омилларига нисбатан бўлган мулкчилик даро- мадларни бирламчи тақсимланишини аниқлаб беради ва уй хў- жаликлари молиявий салоҳиятининг ўсиши учун иқтисодий асос бўлиб хизмат қилади


Бир вақтнинг ўзида даромаднинг функциональ тақсимланиши ёлланиб меҳнат қилувчи шахс ва капитал эгасининг ижтимоий мақоми бир тарзда идентификация қилинган шароитдагина уни фуқаролар ўртасида реал тақсимланишини ифодалайди

Агар уй хўжалигининг даромади фақат ҳаётий минимумни қоп- лашга етадиган бўлса, у ҳолда молиявий қарорлар уй хўжалиги истеъмол фондини минималлаштиришга ва бир вақтнинг ўзида даромадларнинг янги манбаларини қидириб топишга ҳамда ҳаёт кечиришнинг мослаштирилган механизмларини (ўз-ўзини таъ- минлаш, иккиламчи бандлик, қариндошлар ва давлатнинг ёрда- ми, майда-чуйда савдо ва бошқалар) “ёқиш”га қаратилган бў- лиши керак