86-Biznes subyektlarining xo’jalik faoliyati sohasidagi huquqbuzarliklariuchun moliyaviy javobgarligini erkinlashtirish masalalari

85.Biznes faoliyatida ma’muriy va jinoiy javobgarlik asoslari... Prezidentimizning “Xususiy mulk, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni ishonchli himoya qilishni ta’minlash chora-tadbirlari, ularni jadal rivojlantirish yo‘lidagi to‘siqlarni bartaraf etish chora-tadbirlari to‘g‘risida”gi farmonlari xususiy mulkning respublika iqtisodiyotidagi o‘rni va rolini tubdan oshirdi, to‘siqlarni bartaraf etayotir. xususiy mulk va xususiy tadbirkorlikni rivojlantirishga cheklovlar Davlatning iqtisodiyotdagi ishtirokini qisqartirish, yalpi ichki mahsulotda xususiy mulk, jumladan, xorijiy kapital ishtirokining ulushini izchil oshirish maqsadida qabul qilingan. Farmon bilan tasdiqlangan dasturning ikkinchi yo‘nalishi xususiy mulkni himoya qilish kafolatini kuchaytirish, tadbirkorlik faoliyatini tartibga soluvchi ma’muriy va jinoyat qonunchiligini liberallashtirish jarayonini davom ettirishga qaratilgan. Xususan, keyingi yillarda qabul qilingan qonun hujjatlariga muvofiq, ustav fondida davlat ulushi bo‘lmagan yuridik shaxsning xodimi tomonidan iqtisodiyot sohasidagi ayrim jinoyatlar faqat rahbarning arizasiga ko‘ra qo‘zg‘atilishi mumkinligi belgilandi. ushbu yuridik shaxsning egasi yoki vakolatli boshqaruv organi.Bundan tashqari, Jinoyat kodeksida iqtisodiy zarar darajasi va miqdori mezonlari ring operatsiyalariga moslashtirilib, ularning miqdori oshirildi.Masalan, ilgari eng kam oylik ish haqining o‘ttiz baravaridan yuz baravarigacha bo‘lgan unchalik katta bo‘lmagan miqdorda zarar yetkazilgan bo‘lib, ushbu miqdorda savdo yoki xizmat ko‘rsatish qoidalarini buzgan tadbirkor jinoiy javobgarlikka tortilar edi.Endi kiritilgan o‘zgartirishlarga ko‘ra, yetkazilgan zarar miqdori eng kam oylik ish haqining yuz baravaridan uch yuz baravarigacha etib belgilandi.Xuddi shunday, agar ko‘p miqdorda va ko‘p miqdorda zarar eng kam oylik ish haqining yuz baravaridan uch yuz baravarigacha bo‘lgan bo‘lsa, bu miqdor uch yuz baravaridan besh yuz baravarigacha, o‘ta yirik miqdorda va o‘ta yirik miqdorda zarar yetkaziladi. eng kam oylik ish haqining uch yuz baravari va undan ko‘p bo‘lsa, bir xil miqdorda bo‘lsa – besh yuz baravari miqdorida hisoblanishi belgilanadi.Farmonga ko‘ra, savdo qoidalarini, savdo va brokerlik faoliyatini mayda buzganlik, shuningdek, shaxs birinchi marta soliqlar va boshqa majburiy to‘lovlarni to‘lashdan bo‘yin tovlash jinoyatini sodir etgan bo‘lsa, jinoiy sudlovdan ma’muriy yurisdiktsiyaga o‘tkaziladi. jinoyat aniqlangan kundan e’tiboran 30 kun ichida davlatga yetkazilgan zararni to‘liq qoplagan hamda jarima va boshqa jarimalarni to‘lagan bo‘lsa, unga nisbatan jinoiy ish qo‘zg‘atilishiga yo‘l qo‘ymaslik tartibini joriy etish, bundan tashqari, unchalik ko‘p bo‘lmagan summani o‘tkazish. savdo-brokerlik faoliyatining jinoiy yurisdiksiyadan tortib ma'muriy yurisdiktsiyaga va boshqa tadbirkorlik faoliyatiga oid ko'plab huquqbuzarliklarga yo'l qo'ymaslik, ularning faoliyatini rivojlantirish va himoyasini kuchaytirishga qaratilgan qator normalarni joriy etish ko'rib chiqildi.Farmonga ko‘ra, 2015-yil 20-avgustdagi 391-sonli “O‘zbekiston Respublikasining ayrim qonun hujjatlariga xususiy mulk va tadbirkorlik subyektlarini ishonchli himoya qilishni yanada kuchaytirish hamda ularni jadal rivojlantirish yo‘lidagi to‘siqlarni bartaraf etishga qaratilgan o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish to‘g‘risida”gi qabul qilindi, ular asosida O‘zbekiston Respublikasi 10 ta kodeks va 33 ta qonunga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritildi.