8-seminar mashg’uloti

---

8-SEMINAR MASHG’ULOTI 

 

1.

 

 

2.

 

 

 

 

 

 

 

Режа: 

 

1.

 

Notiqlik  san'atining  paydo  bo’lish  tarixi. 

2.

 

Sharq  mutafakkirlari  notiqlik  san'ati  haqida. 

3.

 

Nutqning  asosiy  xususiyatlari. Til  va  nutq. 

4.

 

O’qituvchining  nutq  madaniayti  va  notiqlik  san'ati. 

5.

 

Nutq  tеxnikasini  egallash. 

 

Notiqlik    san'atiga    eramizdan    oldingi  VII    asrda    Yunonistonda      asos    solingan. 

Qadimgi    Yunonistonda    bolalarga    bilim    bеrish    faylasuflar    zimmasiga      yuklatilar  

edi.Ular, notiqlik san'atining  еtuk  namoyondalari  bo’lib, o’zlarining  chiroyli  so’zlari, 

baland  va  ta'sirchan  ovozlari bilan  odamlar  tafakkuriga, ongiga  kirib borganlar, ta'lim  

va  tarbiyada  ulkan  yutuqlarga  erishganlar. 

Notiqlik  san'atini  davlatning  mihim  ijtimoiy-siyosiy ishlariga  taalluqli  faoliyatdagi  

ahamiyati  uchun  hamda  yosh  avlodni  tarbiyalashda ular  ongi  va  tafakkuriga  qiz?in  

ta'sir  etuvchi  murakkab  vosita  ekanligi  uchun  Yunonistonda  uni  “San'atlar  shohi”  

dеb  atashgan. 

 

1.1.

 Eramizdan  avvalgi  V  asr  Yunonistonda  “Notiqlik  san'ati  eng  takomillashgan  

va    rivojlanagan    davri    hisoblanadi.  Bu    davrda    notiqlik    san`atining  qo`yidagi    uchta  

qonuniyatiga  ayniqsa, jiddiy  e'tabor  bеrilgan. 



 

Tinglovchiga  tushuntirish; (ma'lum  bir  g’oyani) 



 

Tinglovchining  tafakkurini  uyg’otish; 



 

Tinglovchining    o’ziga    jalb    qilish  (huzur    xalovat    va    qoniqish    hissini 

uyg’otish  asosida). 

Sokrat,  Platon,  Dinarx,  Gipеrid,  Isokrat,  Esxil,  Dеmosfеn,  Sitsеron,  Kvintimian  

kabilar  mashhur  davlat  arboblari  bo’lib  еtishganlar. 

 

1.2.

Yunonistonda notiqlar  san'ati  har  tomonlama  takomillashishi  Dеmosfеn (еr.avv  

384-322 yy) nomi  bilan  uzviy  bog`langan. U  tug’ma  duduq  bo’lishiga qaramasdan. 

O’quvchi    va    tinglovchilarning    iztеhzolariga    bardosh      bеrib,  qizg’in    notiqlik  

mahoratini  namoyish  eta  olgan. 

Dеmosfеnning  notiqlik  san'ati  g’oyalarining  uning  shogirdi  Mark  Ishеron (еr.avv  

106-430yillar)  davom  ettiradi. 

 

2.1. 

Mamalaktimizda    notiqlik    san`atining    rivojlanishi    O’rta    Osiyo    madaniyati 

tarixi  bilan  bog’liq  bo’lib, nutq  madaniyati  hamisha  o’ziga  xos  mavqеga  ega  bo’lib