8-o’zbek I bob. Movarounnahr shayboniylar hukmronligi davrida

latini egallashiga qiyinchilik tug'- dirmadi?

1. 
   Davlatning o'zaro ichki urushlar oqibatida inqirozga yuz tutganligi.
   
2. 
   Husayn Boyqaroning muntazam qo'shini bo'lmaganligi.
   
3. 
   Alisher Navoiyning vazir lavozi- mida bo'lmaganligi.
   
4. 
   Shayboniyxon tomonidan Movaro- unnahrning osonlik bilan egallanganligi va bu yerdagi mahalliy hokirnlarning unga yordam berishi.
   

13. 
    Jo'ybor shayxi Muhammad Islom nechanchi yillarda yashagan?
    

1. 
   1483 - 1558-yillar.
   
2. 
   1491 - 1572-yillar.
   
3. 
   1493- 1563-yillar.
   
4. 
   1497- 1583-yillar.
   

13. 
    Quyidagi qaysi asarlar bobokalon muftiy Samarqandiy qalamiga man- sub?
    

1. 
   «Ma'rifat samti qibla», «Ajoyib ut- taboqat».
   
2. 
   «Risola dar ilmi hisob», «Vaziyat bar sahor qism».
   
3. 
   «Shifo ul-ilal», «Hisobi amal sha- baka».
   
4. 
   «Hayotnoma», «Ajoyib ut-taboqat».
   

13. 
    Quyidagi qaysi javobdaZahiriddin Muhammad Boburning xolavachchasi ismi to'g'ri ko'rsatilgan?
    

1. 
   Xo'bnigorxonim.
   
2. 
   Hofi? Ko'hakiy.
   
3. 
   Muhammad Mirzo Haydar.
   
4. 
   Gulbadanbegim.
   

13. 
    Shayboniyxonning shoh Ismoilga qo'ygan talabi qaysi javobda to'g'ri ko'rsatilgan?
    

1. 
   Shayboniyxon nomini xutbaga qo'shib o'qitish.
   
2. 
   Eron hududining shimoliy qismi va o'z qizini Shayboniyxonga berish.
   
3. 
   Sunniylik mazhabiga o'tish va Shayboniyxonga taslim bo'lish.
   
4. 
   Eron hududi orqali Makkaga bori- ladigan yo'lni Shayboniyxon ixtiyo- riga berish.
   

13. 
    Abdullaxon II davrida Samonjuq dashtini obodonlashtirishga xizmat qilgan qaysi kanal qazilgan?
    

A) Hovuzixon. B) Xo'ja Ka'ab. C) Chahorminor. D) Sangzor.

13. 
    Abu Said 1469-yilda urushda halok bo'lgach, Movarounnahrhokimiyatini boshqargan hukmdorlarni ketma- ketlikda to'g'ri ko'rsating.
    

1. 
   Sulton Mahmud - Sulton Ahmad - Sulton Ali - Boysung'ur Mirzo.
   
2. 
   Sulton Ahmad - Boysung'ur Mirzo - Sulton Mahmud - Sulton Ali.
   
3. 
   Sulton Ahmad - Sulton Mahmud - Boysung'ur Mirzo - Sulton Ali.
   
4. 
   Sulton Mahmud - Sulton Ali - Sul­ton Ahmad - Boysung'ur Mirzo.
   

13. 
    Sulton Ahmad Mirzo Farg'ona ustiga yurishi muvaffaqiyatsizlikka uchrashining sababi nimada?
    

1) erta qish kirib qolganligidan qo'- shinning kiyim zaxirasidagi muam- molari; 2) Samarqand qo'shini Quva- soy ko'prigidan o'tayotganda sinib, natijada ko'p kishi suvga g'arq bo' ladi; 3)otlarga o'lat tegadi, qo'shin orasida vahima va sarosimalik boshlanadi; 4)mahalliy xalq g'animlarga qaqshat- qich zarba bera boshlaydi; 5) Axsi himoyachilarining mardonavor kurashi; 6) Samarqandda bosmangau _& ^ layonlar.

A) 1,2,3. B) 2, 3,4. С) 1, 3, 6. D) 2, 3,4, 5, 6.

13. 
    XV asr oxirida quyidagi hukm- dorlarni hukmronlik qilgan joylari bilan to'g'ri ko'rsatilgan holda qayd eting.
    

1) Bobur Mirzo; 2) Boysung'ur Mirzo; 3) Sulton Mahmudxon; 4) Muhammad Mazid tarxon.

a) Samarqandda; b)Andijonda; c)Tosh- kentda; d) Turkistonda.

1. 
   1-a; 2-b; 3-å; 4-d.
   
2. 
   1-е; 2-b; 3-a; 4-d.
   
3. 
   1-d; 2-b; 3-å; 4-a.
   
4. 
   1-b; 2-a; 3-å; 4-d.
   

13. 
    Shayboniyxon hokimiyatining mu- vaffaqiyatiga sabab bo'lgan omillar nimalardan iborat edi?
    

1) Dashti Qipchoq qabilalarining rah- namolari Abulxayrxon vafotidan so'ng boshlangan o'zaro qirg'inlarning yana takrorlanishini aslo istamagan- liklari; 2) Mo'g'iliston hukmdorlari Movarounnahrga harbiy yurishni har tamonlama qo'llab-quvvatlaganliklari; 3)Safaviylar davlatining kuchayishi; 4)Dashti Qipchoq qabilalarining o'troq hayot tarzida yashashni orzu qilishlari; 5)Dashti Qipchoq qabilalarining rahn- amolari Muhammad Shayboniyxonni o'z orzularini ro'yobga chiqarishga birdan bir qodir qudrat deb hisoblagan- liklari; 6) Muhammad Shayboniyxon- ning Movarounnahrdagi ichki siyosiy vaziyatni yaxshi bilganligi;7) Movarounnahr zodagonlari, ruho- niylari va aholining ma'lum qismi

quvvatlaganliklari; A) 1,2,3,4,5. B) 1,4,5,6,7. C) 2, 3, 4, 7. D) 2, 3, 4, 5, 6, 7.

13. 
    Ma'lumki, Ubaydullaxonning tari- ximizda xizmatlari katta. Quyidagi ko'rsatilgan javoblarning qay biri Ubaydullaxonning xizmatlarini e'tirof etadi?
    

1) manbalarda yozilishicha, ikki qo'l- tig'iga ikki odamni olib qal'a devori ustida mashq qilgan; 2) Ismoil Safaviy va qizilboshlilarning hujumini barta- raf etib, Movarounnahrni ularning harbiy siyosiy tazyiqidan saqlab qoldi; 3)tarixchi, musiqachi, ajoyib suvoriy, suzuvchi, qilichboz, kamonboz edi; 4)Buxoroning markaz sifatidagi nufuzini oshirdi; 5) o'z davlatining chegarasini Shayboniyxon davridagi sarhadlarni tiklashga harakat qildi; 6) mamlakat ichkarisidagi o'zaro kurash va tarqoqlikka barham berdi; 7) Hirot eronliklardan tortib olindi; 8) oltin va kumushdan tangalar zarb qildirdi.

A) 1,2,3,4,5. B) 2, 4, 5,6,7. C) 1,3, 5, 7. D) 2, 3,4, 6.

13. 
    Shayboniylar hukmronligi davrida vujudga kelgan qo'shhokimiyatchi- likni eslang. Buxoro va Samarqandda kimlar hukmronlik qilgan?
    

1. 
   Buxoroda Ibodulla Sulton, Samar­qandda Pirmuhammad Sulton.
   
2. 
   Buxoroda Abdulamin, Samar­qandda Sulaymon Sulton.
   
3. 
   Buxoroda Abdullatifxon, Samar­qandda Abdulazizxon.
   
4. 
   Buxoroda Abdulazizxon, Abdulla­tifxon Samarqandda.
   

13. 
    1601-yilda Samarqand yaqinidagi Bog'iShamol mavzeyidakimlaro'rta- sida jang bo'ladi?
    

1. 
   Jahongir Sulton va Ibodulla Sulton.
   
2. 
   Tavakkal va Pirmuhammadxon.
   
3. 
   Pirmuhammadxon va Boqi Muham­mad.
   
4. 
   Boqi Muhammad va Abdulmo'min.
   

13. 
    Ma'lumki, Abdullaxon II pul islohotini o'tkazgan. Bunga ko'ra u ...
    

1. 
   Kumush va mis tangalar zarb qildir- gan va faqat Buxoroda zarbxonalar faoliyat ko'rsatib, qolganlari yopilgan.
   
2. 
   01tin pul zarb etishni yo'lga qo'y- gan va uning tarkibiga qiymati past bo'lgan boshqa ma'danlar aralashtiril- masligini qattiq nazorat qilgan.
   
3. 
   Mo'g'iliston va Eron davlatlari tangalari namunasida 5,2 grammlik yangi kumush tangalar zarb qildirgan.
   
4. 
   Yangi zarb qildirilgan oltin, kumush va mis tangalarning hajmini oldin- gisiga qaraganda miqdorini kamay- tirgan, ammo qiymatini saqlab qolgan.
   

13. 
    Ma'lumki, usmoniylar va shay- boniylarning safaviylarga qarshi kura- shida din bir niqob edi. Aslida esa bu qaysi hududlar uchun olib borilayotgan siyosiy kurashning natijasi edi?
    

1. 
   G'arbiy Eron, Kavkaz va Xuroson.
   
2. 
   Hindiston, Eron, Ozarbayjon.
   
3. 
   Iraq, Suriya, Falastin, Xuroson.
   
4. 
   Sharqiy Eron, Armaniston, Hin­diston.
   

13. 
    Abdullaxon II tomonidan-Mosk- vaga yuborilgan elchilar o'z xonlari nomidan savdogarlarning qaysi hudud bo'ylab erkin o'tishlariga ijozat so'- raydilar?
    

1. 
   Kaspiy dengizining g'arbiy sohil- lari bo'ylab.
   
2. 
   Volga bo'ylab.
   
3. 
   Ural va Dnepr bo'ylab.
   
4. 
   Qora dengiz sohillari bo'ylab.
   

64. 
    Abdullaxon II nima sababdan Rossiya bilan savdo aloqalarini yax- shilashga harakat qilib, bu orqali o'z davlatining siyosiy ahvolini mustah- kamlashga erishmoqchi bo'lgan edi?
    
    1. 
       Davlatning shimoliy chegaralarini kengaytirish va mustahkamlash.
       
    2. 
       Podsho Ivan III davrida Rossiya qudratining oshib ketishi.
       
    3. 
       Podsho Ivan Grozniy davrida Ros- siyaning mavqeyi kuchaya borishi.
       
    4. 
       Ivan Grozniyning Abdullaxon II ga Eron uchun kurashda yordam berishi haqidagi taklifi.
       
65. 
    Qaysi hoi XVI asrda Rossiyaga O'rta Osiyoga boradigan savdo yo'l- larini nazorat qilish imkonini berdi?
    
    1. 
       Ivan Grozniy tomonidan Qozon xonligi, Hojitarxon xonligi, Volga bo'ylari va G'arbiy Sibirning bosib olinishi.
       
    2. 
       Abdullaxon II ning to'satdan vafot etishi va Movarounnahrdagi siyosiy kurash.
       
    3. 
       Qozoq juzlarining Rossiya tobeli- giga o'tishi.
       
    4. 
       Ivan IV va Abdullaxon o'rtasida tuzilgan savdo bitimi.
       
66. 
    Nima sababdan XVI asrda Ros­siya Buxoro xonligi bilan savdo-sotiq ishlarini rivojlantirishdan manfaatdor edi?
    

1. 
   Rossiyaning cho'yanlari va mo'y- nalari Buxoro bozorlarida qimmatbaho otlar qiymatida baholanganligi sababli.
   
2. 
   Buxoroning Rossiya tovarlarini sotish uchun qulay bozorligi va Ros­siya Buxoro xonligi orqali Osiyoning boshqa mamlakatlari bilan savdo alo- qalarini rivojlantirish imkoniga ega bo'lardi.
   
3. 
   Rossiyaning Buxoro va boshqa xonliklardan arzon xomashyolarni olib ketib, o'z davlatida qayta ishlab, tovar holatida yana xonliklarga bir necha o'n baravarga sotish rejasi.
   
4. 
   O'rta Osiyoning qimmatbaho va zotdor otlarini Buxoro xonligi orqali arzon narxlarda qo'lga kiritish rejasi tufayli.
   

64. 
    XVI asrda Rossiya Buxoro xonligi bilan savdo-sotiq ishlarini rivojlan- tirishda birinchi navbatda qayerga chiqish maqsadi hisobga olingan edi? A) Hindistonga. B) Eronga. C)Xitoyga. D)Arabdavlatlariga.
    
65. 
    Shayboniylaming ta'lim sohasi- dagi islohotiga ko'ra ...
    

1. 
   Har bir mahallada maktab ochildi, ba'zi xonadonlarda uy ta'limi joriy etildi.
   
2. 
   7 yillik ikki bosqichli madrasa ta'­limi joriy qilindi va u yerda 6 yoshdan o'qitish belgilandi.
   
3. 
   Buxoroda 21 ta maktab ochildi va unda 4 - 5 yil o'qitish belgilandi.
   
4. 
   O'qitishning dastlabki bosqichi madrasa ta'limi deb belgilandi va u yerda diniy bilimlar bilan birgalikda dunyoviy bilimlar ham o'qitilishi bel­gilandi.
   

64. 
    XVI asrda matematika va Astranomiya sohasida qanday asarlar yozil- gan?
    

1. 
   «Hisobi amali Shabaka», «Risola dar ilmi hisob», «Visayat bar chahor qism», «Tuhfayi amir», «Ma'rifati samti qibla», «Risola dar muaddili qamar», «Ajoyib ut-tabaqot».
   
2. 
   «Dastur al-iloj», «Muqaddimoti dastur al-iloj», «Shifo ul-ilal», «Umdat ul-kuhliya fil-amror ul-basariya».
   
3. 
   «Ajoyib ut-tabaqot», «Tarixi Tosh- kand», «Badoye ul-vaqoe», «Ma'rifati samti qibla».
   
4. 
   «Risola dar ilmi hisob», «Zubdat ul-ozor»,«Muqaddimoti dastur al-iloj», «Tuhfayi amir», «Ajoyib ut-tabaqot», «Tarixi Toshkand».
   

64. 
    XVI asrda tibbiyot sohasida qan­day asarlar yozilgan?
    

1. 
   «Hisobi amali Shabaka», «Risola dar ilmi hisob», «Visayat bar chahor qism», «Tuhfayi amir», «Ma'rifati samti qibla».
   
2. 
   «Dastur al-iloj», «Muqaddimoti dastur al-iloj», «Shifo ul-ilal», «Umdat ul-kuhliya fil-amror ul-basariya».
   
3. 
   «Ajoyib ut-tabaqot», «Tarixi Tosh­kand», «Badoye ul-vaqoe», «Ma'rifati samti qibla».
   
4. 
   «Risola dar ilmi hisob», «Zubdat ul-ozor», «Muqaddimoti dastural-iloj», «Tuhfayi amir».
   

64. 
    Sultonali Samarqandiy 1526-yili qaysi sohaga doir va qanday asarlar yozgan?
    

1. 
   Tibbiyot sohasiga doir «Shifo ul-ilal», «Umdat ul-kuhliyafil-amror ul-basariya».
   
2.