8-mavzu. Etika reja



Download 479,59 Kb.
Pdf ko'rish
bet10/12
Sana14.07.2022
Hajmi479,59 Kb.
#796525
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12
Bog'liq
8-маьруза матни

Muomala odobi
, mohiyatan, o`zaro hamkorlikning shakllaridan biri. Inson zoti bir-biri 
bilan hamkorlik qilmasdan, o`zaro tajriba almashmasdan, bir-biriga ta`sir ko`rsatmasdan 
rosmana yashashi mumkin emas. Muomala odam uchun ehtiyoj, zarurat, sog`lom kishi usiz 
ruhan qiynaladi, kayfiyati tushib boradi. 
Muomala odobi boshqa kishilar qadr-qimmatini, izzatini joyiga qo`yishni, an`anaviy 
axloqiy-me`yoriy talablarni bajarishni taqozo etadi. Shuning barobarida, u insondagi yaxshi 
jihatlarni namoyon etishi, ko`zga ko`rsatishi bilan ham ajralib turadi. Uning eng yorqin, eng 
sermazmun va eng ifodali namoyon bo`lishi so`z, nutq vositasida ro`y beradi. So`zlash va tinglay 
bilish, suhbatlashish madaniyati muomalaning muhim jihatlarini tashkil etadi. Shu bois muomala 
odobi o`zini, eng avvalo, shirinsuxanlik, kamsuqumlik, bosiqlik, xushfe`llik singari axloqiy 
me`yrolarda namoyon qiladi. 
Axloqiy madaniyat yaqqol ko`zga tashlanadigan munosabatlar ko`rinishidan biri, bu – 
etiket. U ko`proq insonning tashqi madaniyatini, o`zaro munosabatlardagi o`zini tutish 
qonuniqoidalarining bajarilishini boshqaradi. Agar muomala odobida inson o`z munosabatlariga 
ijodiy yondashsa, ya`ni bir holatda bir necha xil muomala qilish imkoniga ega bo`lsa, etiket 
muayyan holat uchun faqat bir xil qoidalashtirib qo`yilgan xatti-harakatni taqozo etadi. 
Etiketning qamrovi keng, u, ma`lum ma`noda, xalqaro miqyosda qabul qilingan muomala 
qonun-qoidalarini o`z ichiga oladi. Masalan, siyosiy arbob etiketi, mehmondorchilik etiketi va 
h.k. Masalan, dasturxonda tanovul payti, pichoqni o`ng qo`lda sanchiqni chap qo`lda ushlash 
zamonaviy mehmondorchilik etiketining qat`iy qoidalaridan biri sanaladi – uni buzish 
atrofdagilarda hayrat va istehzo uyg`otadi. Shu boiss etiketni odat tusiga aylantirilgan, 
qat`iylashtirilgan muomala odobi deyish ham mumkin. 
Etiketning bunday zamonaviy ko`rinishlari bilan birga, shunday milliy-an`anaviy shakllari 
ham borki, ularsiz millat madaniy hayotini tasavvur qilish qiyin. Masalan, salomlashish odobini 
olib ko`raylik. Etiketning bu turiga ko`ra, ko`chdan o`tib ketayotgan odam, ko`cha bo`yida 
o`tirganlar turganlarga salom berishi kerak, salom berganda o`ng qo`l chap ko`krakda, yurakning 
ustida turishi, bosh esa yengil ta`zimga egilishi lozim. 



Etiketning yana bir alohida jihati bor: unda odob bilan go`zallikning uyg`unligini 
ko`rishimiz mumkin, qat`iy qat`iy odob qonun-qoidalari chiroyli xatti-harakatlar vositasida 
amalga oshiriladi. Demak, etiket estetika bilan ham bog`liq, aniqrog`i, o`zni tutish estetikasi 
talablariga javob beradi.

Download 479,59 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish