8-mavzu. Aqsh siyosiy tizimi Aqsh konstitutsiyaviy tizimi Qonunchilik palatasi Ijro etuvchi hokimiyat Sud tizimi Aqsh ikki partiyaviylik tizimi

AQSh ikki partiyaviylik tizimi

Qo'shma Shtatlar tarixan ikki partiyaviy tizimni rivojlantirgan, natijada ikki partiyadan nomzodlar - Demokratik va Respublikachilar barcha darajadagi saylovlarda o'zaro raqobatlashadi. Ilgari, 1828 yilda tashkil etilgan Demokratik partiya qullarga egalik qiluvchi Janubning, 1854 yilda tashkil etilgan Respublikachilar partiyasi esa sanoat shimolining manfaatlarini himoya qilgan.

Hozirda Respublikachilar partiyasi mamlakatning shimoliy-sharqida kuchli mavqega ega va uni, qoida tariqasida, aholining o'rta va boy qatlamlari qo'llab-quvvatlamoqda. Demokratik partiya janub bilan bog'liq.

Partiyalarning doimiy a'zolari, a'zolik guvohnomalari yo'q, ammo ularning har bir shtat va poytaxtda keng partiya apparati mavjud. Partiyalar va ularning partiya apparatlari faoliyati saylovlar yaqinlashganda safarbar qilinadi. Partiya va uning tashkiliy tuzilmalari ko'magisiz Vakillar Palatasi a'zosi, senator, shtat gubernatori, AQSh prezidenti bo'lish deyarli mumkin emas.

Qo'shma Shtatlardagi barcha saylovlar ikki bosqichga bo'lingan - praymeriz (asosiy saylovlar) va saylovlarning o'zi. Birinchi bosqichda har bir partiya ichida uning rasmiy nomzodiga aylanish huquqi uchun kurash olib borilmoqda. Nomzod haqidagi savol nihoyat partiyaning oddiy a'zolari tomonidan ovoz berish yo'li bilan hal qilinadi.

Har bir partiyadan saylanadigan ofis uchun yagona nomzod aniqlanganda, ikkinchi bosqich boshlanadi, bu davrda allaqachon nomzodlar uchun kurash olib borilmoqda - Demokratik partiyadan va respublikachilardan.

Qo'shma Shtatlarda yuqorida aytib o'tilgan partiyalardan tashqari boshqa partiyalar tuzishga, "uchinchi nomzod" ni ko'rsatishga urinishlar qilingan, ammo bu urinishlar barchasi muvaffaqiyatsiz tugagan.