8-ma’ruza: ma’lumotlarni kodlash va multiplekslash axborot diskret

multiplekslash 
, ya'ni bir nechta oqimlardan umumiy yig'ilgan oqim hosil 
qilish ; 

demultiplekslash 
- yig'ilgan oqimni uning tarkibiy qismlariga bo'linishi; 

kommutatsiya 
- tarmoq foydalanuvchilarini ulash uchun tarmoq qurilmalari 
portlari orasidagi oqimlarni almashtirish . 
Shubhasiz, bir tarmoqda multiplekslash, demultiplekslash va kommutatsiyani 
amalga oshirish usullari izchil bo'lishi va bir xil printsiplarga asoslanishi kerak. 
Vazifalarning har bir "uchligi" uchun bunday umumiy asos quyidagi 
multiplekslash usullaridan biri bo'lishi mumkin: 

chastotali multiplekslash 
(Frequency Division Multiplexing, FDM); 

to'lqinlarni multiplekslash 
(Wave Division Multiplexing, WDM); 

vaqtga 
bo'linish multipleksatsiyasi (TDM). 
FDM va WDM usullari faqat elektron kommutatsiyalangan tarmoqlar uchun 
mos keladi. Vaqtni multiplekslash TDM ikkita sezilarli darajada farq qiladi - 
asinxron va sinxron vaqt bo'linishi. Asinxron TDM paketli tarmoqlarning asosi 
hisoblanadi, sinxron TDM esa kontaktlarning zanglashiga olib boradigan 
tarmoqlarda qo'llaniladi. 
U yoki bu multiplekslash usulidan foydalanish xuddi shu printsipga asoslangan 
kommutatsiya usulidan foydalanishni nazarda tutadi. 

---

FDM
 USULLARIGA ASOSLANGAN MULTIP LEK SLASHVA 
WDM 
Chastotani 
multiplekslash 
(FDM) texnologiyasi telefon tarmoqlari uchun 
ishlab chiqilgan, lekin u simsiz tarmoqlar kabi boshqa turdagi tarmoqlarga ham 
qo'llaniladi. Usulning asosiy g'oyasi har bir ulanishga 
o'z 
chastota diapazonini 
(diapazonini) aloqa liniyasining umumiy o'tkazish qobiliyatini ajratishdir. 
Ushbu diapazon asosida kanal yaratiladi. Kanalda uzatiladigan ma'lumotlar, 
kanal diapazoniga mos keladigan tashuvchi chastotasi yordamida avval 
tavsiflangan usullardan biri yordamida modulyatsiya qilinadi.