8-ma’ruza: ma’lumotlarni kodlash va multiplekslash axborot diskret

TDM
 USULI ASOSIDA MULTIP LEKSLASH
 
FDM multiplekslash analog ovozli signallarni hisobga olgan holda ishlab 
chiqilgan. 
Ovozni 
ko'rsatishning 
raqamli 
shakliga 
o'tish 
uzatiladigan 
ma'lumotlarning 
diskret 
tabiatiga 
yo'naltirilgan 
va 
vaqtga 
bo'linish 
multipleksatsiyasi 
yoki 
vaqtni multiplekslash 
(TDM) deb ataladigan yangi 
multiplekslash texnikasining rivojlanishini rag'batlantirdi. Vaqtni multiplekslash 
printsipi ma'lum vaqt oralig'ida har bir ulanishga kanal ajratishdir. Vaqtni 

---

multiplekslashning ikki turi mavjud : asinxron va sinxron. Biz allaqachon 
asinxron 
TDM rejimi bilan tanishmiz - u paketli kommutatsiyalangan tarmoqlarda 
qo'llaniladi. Har bir paket 
ma'lum vaqt davomida kanalni egallaydi, uni 
kanalning 
so'nggi nuqtalari o'rtasida uzatish uchun zarurdir. 
Turli xil axborot oqimlari o'rtasida sinxronizatsiya yo'q, har bir -
foydalanuvchi ma'lumotni uzatishi kerak bo'lganda kanalni egallashga harakat 
qiladi. Agar buning iloji bo'lmasa, butun paket buferlanadi va kanal bo'sh 
bo'lguncha bufer navbatda kutadi. Shunday qilib, paketli kommutatsiyalangan 
tarmoq foydalanuvchilarining ma'lumotlari o'z harakatlarini bir-biri bilan 
muvofiqlashtirmasdan, kanalni o'z vaqtida asinxron ravishda almashadi. 
Endi sinxron TDM rejimini ko'rib chiqing. Ushbu rejimda foydalanuvchining 
barcha axborot oqimlarining umumiy kanalga kirishi shunday sinxronlashtiriladiki, 
har bir axborot oqimi vaqti-vaqti bilan barcha oqimlar uchun belgilangan va bir xil 
vaqt oralig'ida o'z ixtiyorida bo'lgan kanalni oladi, bu vaqt oralig'i 
deb ataladi 
. 
Rasm 8.8. 
TDM texnologiyasi asosida ovozli oqimlarni multiplekslash 
Umumiy kanal uskunasi ketma-ketlik bilan keyingi foydalanuvchi oqimiga 
vaqt oralig'ini beradi, bu vaqt oralig'ida ma'lumotlarning bir qismini (masalan, bir 
bayt) umumiy kanalga uzatadi. Barcha foydalanuvchi iplari kanalga kirishning bir 
vaqt oralig'ini oladigan vaqt davri kanal va uni tashkil etuvchi uskunaning ishlash