8-ma’ruza: Ferrimagnetiklar. Ferrit shpinellar va granatlar. Ferrimagnetiklar uchun Neyl nazariyasi. Ferrimagnetizm

Ferrimagnetiklar uchun Neyl nazariyasi.
Neyl kolllinear Ferrimagnetiklar nazariyasini molekulyar maydon asosida tushuntirdi. Soddalik uchun birikmalar magnit momenti va konSentrasiyasi N bo’lgan bir turdagi moddalar deb hisoblaymiz. Magnit atomlari ikkita ekvivalent A va B holatni band qiladi.


va A va B panjarachalarga mos Keluvchi magnit ionlarning ulushi bo’lsin. Shunday qilib, . A panjaradagi barcha magnit atomlarning T Temperaturadagi magnitlanishini Belgilab, - bilan esa B panjaradagi magnit atomlarning magnitlanishini belgilab olamiz. Shunday qilib A va V panjaralarning magnitlanishi mos ravishda va ga natijaviy magnitlanish uchun quyidagi ifodaga kelamiz.
(1)
Samarador (effektiv) magnit maydon A va B panjarachadagi ionlarga ta’sir qiladi va uni mos ravishda va deb belgilash olamiz. Bularning har biri ikkita tashkil etuvchilardan iborat: biri o’zining panjarasining magnitlanishiga proporsional, ikkinchisi begona panjara magnitlanishiga proporsional.
va lar uchun quyidagiga ega bo’lamiz
(2)
(3)
Bu yerda va bo’lgan hol uchun moLekulyar maydon koeffisiyentlari. Panajarlarning o’rtasidagi o’zaro ta’sir manfiy hisoblanadi, ya’ni panjaraning magnitlanishi antiparallel. va lar o’lchamsiz parametr.
Paramagnit sohada Kyuri qonuniga bajariladi, panajara uchun magnitlanish quyidagicha bo’ladi
(4)
Bu yerda . (1)-(4) ifodalardan , , va larni inobatga olib, quyidagiga ega bo’lamiz:
(5)
Bu yerdan
(6)
Bu yerda
(7)
Qabul qiluvchanlikning teskari qiymati (6) ifoda asimtotik giperbola bo’lib quyidagicha bo’ladi
(8)
Temperatura o’qi bilan Kesishgan nuqtada (3-rasm)
(9)
Bu temperatura asimptotik Kyuri nuqtasi deyiladi. Magnit qabul qiluvchanlik
(10)
temPeraturada cheksizlikka intiladi. Bu Temperaturadan past temPeraturalarda magnit tartiblanish paydo bo’ladi. Bu shart bajarilishi uchun bo’lishi kerak.

3 – rasm. Ferrimagnetiklarda ning temPeraturadan bog’liqligi.
(5) va (10) lar natijasida hamda hol uchun
(11)
Agar va ni to’g’riburchakli koordinatalar kabi qarasak, (11) giPerbolaning manfiy qismi Tekislik ikki qismga bo’linadi (4a-rasm). Birinchi qism va mos holda bo’lgan hamda koordinata boshiga to’g’ri keladi. Bu soha ferrimagnetizm. Boshqa qismi esa Tekislik paramagnetizmga mos Keladi.

4 - rasm. a) Panjaralarning manfiy o’zaro ta’sir va funksiyasining ikki panjarali ferrimagnetikni turli magnit holatlar diagrammasi
b) ikkipanjarali Ferrimagnetik uchun spontan magnitlanishning temPeraturadan bog’lanishi.
Panjaralarning spontan magnitlanishlari va Temperaturadan kichik Temperaturalarda hosil bo’ladi va quyidagi tenglamalar bilan aniqlanadi:
(12)
Natijaviy spontan magnitlanish (12) ifoda yordamida aniqlanishi mumkin. va paraMetrlarning turli qiymatlari uchun M ning temPeraturadan bog’liqlik tahlili 4 a rasmda keltirilgan.