8-ma`ruza ci dasturlash tilida funktsiya

Si    dastur  bir  yoki  bir  necha  funktsiyadan  iborat  deb  qaraladi.  Asosiy   

funktsiya  main()  so’zidan  boshlanadi.  Dasturda  ushbu  funktsiya  albatta  bo’lishi 

shart, dasturning bajarilishi shu kalit so’zdan boshlanadi, boshqa barcha funktsiyalar 

ana  shu  funktsiya  orqali  chaqiriladi.  Dasturning  qismida  qaysi  funktsiya  nomi 

yozilgan  bo’lsa,  boshqaruv  shu  funktsiya  tanasiga  o’tadi.  Bu  jarayon  funktsiyani 

chaqirilishi  (yoki  funktsiyaga  murojaat  qilish)  deb  aytiladi.  Funktsiya  ishini 

tugatgandan  so’ng  dastur  o’z  ishini  funktsiya  chaqirilgan  qatorning  keyingisidan 

boshlab  davom  ettiradi,  ya`ni  boshqarish  murojaat  qilingan  dastur  qismiga 

qaytariladi.  

Funktsiya dasturining nom berilgan shunday qismiki, unga dasturning boshqa 

funktsiyalarning  tuzilish  usuliga  to’xtalib  o’tishdan  oldin  funktsiyaga  har  bir 

bo’limdan qancha murojat qilish talab qilinsa, shuncha murojat qilish mumkin. 

Funktsiya bu ma`nosiga ko’ra dastur osti bo’lib, u ma`lumotlarni o’zgartirishi 

va  biror  bir  qiymat  qaytarishi  mumkin.  Dastur  bajarilishining  bunday  sxemasi 

quyidagi rasmda ko’rsatilgan. 

 

---

 

Qaytariladigan qiymatlar, parametrlar va argumentlar. 

Funktsiya  biror  bir  qiymat  qaytarishi  mumkin.  Funktsiyaga  murojaat 

qilingandan so’ng u qandaydir amallarni bajaradi, keyin esa u o’z ishining natijasi 

sifatida  biror  bir  qiymat  qaytaradi.  Bu  qaytariladigan  qiymat  deb  ataladi  va  bu 

qiymatning  tipi  oldindan  e`lon  qilinishi  lozim.  Quyidagi  yozuvda  myFunction 

funktsiyasi butun sonli qiymat qaytaradi. 

int myFunction() 

Funktsiyaga ham o’z navbatida biror bir qiymat uzatish mumkin. Uzatiladigan 

qiymatlar funktsiyaning parametrlari deb aytiladi. 

int  myFunction.  (int Par, float ParFloat, parfloat); 

bu funktsiya nafaqat butun son qaytaradi, balki parametr sifatida butun va haqiqiy 

sonli qiymatlarni qabul qiladi. 

Parametrda funktsiya chaqirilganda unga uzatiladigai qiymat tipi aniqlanishi 

lozim. Funktsiyaga uzatiladigan haqiqiy qiymatlar argumentlar deb aytiladi. 

int   theValueReturned=myFunction (5,6,7); 

by erda theValueReturned nomli butun sonli o’zgaruvchiga argument sifatida 5, 6 

va  7  qiymatlar  berilgan    myFunction  funktsiyasining    qaytaradigan  qiymati 

o’zlashtirilayapti. Argument tiplari e`lon qilingan parametr tiplari bilan mos kelishi 

lozim.