8 ekonomika bilim tiykarlarí

Amanat muǵdarı ^. amanat jıllıq payızı

Amanat jıllıq paydası ₌
100%

Amanat bankke bir ayǵa qoyılǵan bolsa, bunda amanat paydasın tómen- degi formula arqalı esaplap shıǵarıw múmkin:

Amanat aylıq paydası ₌ Amanat jıllıq paydası : 12

Amanat bir neshe ayǵa qoyılǵan bolsa, onda amanat paydasın Amanat aylıq
paydasın ay sanına kóbeyttirilip esaplanadı. Máselen, amanat úsh ayǵa qoyılǵan

bolsa bul amanat paydasın amanat aylıq paydasın úsh ayǵa kóbeytip esaplanadı. amanatqa pul jayǵastırıw ushın bankti tańlawda, tiykarınan eki kórsetkishke áhmiyetke itibar beriw kerek: dáramatlılıq hám isenim.


Amanat — qarjını toplaw hám kóbeytiw maqsetinde belgili bir ústeme haqı — procent esabına bankke qoyıw.
Amanattıń eń birinshi dushpanı — bul inflyaciya. Inflyaciya — bul mám- lekette ortasha nırq-bahanıń toqtamastan artıp barıwı nátiyjesinde puldıń qádirsizleniwi.
Eger mámlekette tutınıw tovarlarınıń nırqı 3 ese artsa, demek, xalıqtıń amanatları da usınsha ese qunsızlanadı. Sonıń ushın, kúshli krizis waqtında amanattı pul kórinisinde saqlaw máqsetke muwapıq emes. Jaqsısı, tezlik penen keleshekte joqarı bahada satıw ańsat bolǵan tovarlardı satıp alıw kerek boladı.
Tutınıwshılardıń jeke pul qarjıların paydalanılmastan bir jerde turǵanına qaraǵanda, tiyisli mákemelerde saqlasa, bul tek amanatshı ushın ǵana emes, al mámleket hám óndiris firmaları ushın da paydalı boladı. Sebebi, bul qarjılar óndiriske jumsalıp, tovar hám xızmetler kóleminiń keńeyiwine alıp keledi. Bunnan bolsa, óz gezeginde, mámlekettiń ekonomikası payda kóredi. Sonlıqtan, toplaw ekonomikalıq rawajlanıwdıń tiykarǵı negizlerinen biri bolıp xızmet etedi.