8- mavzu: Dorivor bo’lmagan zaxarli o’simliklar va pestitsidlar Ma'ruza soatga mo’ljallangan. Rеja

Farmakologik ta’siri.
Ta’siri bir soat (0,5-4 soatgacha) 
davomida yuzaga chiqadi va dastlab yuqori ta’sirlanish 
holati va mushaklarning harakatga kelishi bilan davom etib, 
pulsning sekinlashishiga va nafas olishning qiyinlashishiga, 
isteriya, bosh aylanishi, tirishish, komaga olib keladi. Uxlaganda tush ko‘rishlar ko‘payadi. 
Psixogen ta’siri mussimol bilan izoxlanadi. 
Panterasimon qo‘ziqorin (
Amanita pantherina
) 
Panterasimon qo‘ziqorin tarkibida tuzilishi atropinga o‘xshash bo‘lgan giossiamin 
alkaloidini saqlaydi. Qalpog‘i dog‘li bo‘lgani uchun panteraga o‘xshatiladi. Zaxarlanishda 
pantera sindromi kuzatiladi – kuchli alkogol intoksikatsiyasini eslatadi, undan keyin chuqur 
uyquga ketish xolati kuzatiladi. 

---

Meksika zamburuglaridan bir qator mayda 
qo‘ziqorinlar xam galyusinogen xususiyatga 
ega 
bo‘lib, 
asosan 
Psilotsibe (
Psilocybe
mexicant), Conocybe (C. 
cyanopus ), Stropxaria turlaridan iboratdir( 
Atsak qabilalarida bu zamburug‘larni xudo 
tomonidan berilgan urug‘lar deb qarashgan.) 
Zamburug‘ni iste’mol qilinganda simptomlar 
juda tez kuzatilib, tiniq fikrlashning yo‘qolishi 
va 
galyusinatsiyaning 
yuzaga 
kelishi 
kuzatiladi.
Zamburug‘dagi 
biologik 
faol 
birikmalariga 
psilotsin, 
psilotsibin,feniletilamin i 4-
gidroksitriptamin ( serotonin izomeri), kiradi.Bu birikmalar oddiy zamburug‘larda bo‘lib, 
noqulay iqlimlarda kam uchraydi. Britaniyadagi ozodlik qalpog‘i deb ataluvchi yarim 
lansetsimon Psilotsibe o‘tloqzorlarda, parklarda tez-tez uchrab turadi. SHuningdek, Avstraliyada 
uchraydigan Psubaeruginoza ham psilotsibin saqlaydi. Eng ko‘p psilotsin saqlaydigan 
zamburug‘ - 
Psilocybe cubensis
(quruq tortimda 3,3 %) .
Momiqlar 
Momiqlar (yoki soyaboni tikan bilan qoplangan ). Leykoperdaning bir turi bo‘lib, o‘z tarkibida 
galyusinatsiya chaqiruvchi moddalar saqlaydi va iste’mol qilingandan so‘ng yarim soat ichida 
lanjlik holatini keltirib chikaradi. Momiqlarning fiziologik ta’siri qo‘ziqorinlar ta’siridan fark 
qiladi. Momiqlar Janubiy Oaxaka va Meksikada ishlatiladi.