BIZNES ODOB-AXLOQ ME’YORLARI (ETIKET)
89
Biznes odob-axloq me’yorlari mijoz bilan tushlikda qaysi vilkadan
foydalanishdan ko`ra muhimroq narsalardan tashkil topgan. Baxtga qarshi,
boshqalarning zehnicha, barcha narsa tafsilotlarda yashirinadi. Agar biznes va
ijtimoiy vaziyatlarda sarosimaga tushadigan bo`lsangiz, bajarayotgan
ishlaringizda o`z-o`zingizni yaxshi nazorat qila olmasangiz, siz odamlarning
ishonchini qozonmaysiz. Odob-axloq me’yorlari sizni jiddiylik bilan qabul
qilinishingiz mumkinligini ko`rsatish uchun o`ziga sayqal berib taqdim etish.
Odob-axloq me’yorlari odamlar orasida o`zini qulay tutishdir (shu bilan birga o`z
atrofingizda ham qulay sezdirishdir).
Odamlar o`zingiz uchun va biznes muvaffaqiyatingizda ham asosiy
omildir. Ko`pchilik arzigulik va foyda keltiruvchi ittifoq/birlashmalar
munosabatning kutilmagan uzilishi tufayli yuk bo`lib ketgan. Odob-axloq
me’yorlari biznes yoki shaxsning muvaffaqiyati va muvaffaqiyatsizligini
belgilashda muhim omildir. Odob-axloq me’yorlari shaxs o`zini boshqalarga
qulaylik bilan va atrofidagi insonlarni qulay his etishlarini taqdim etish usulidir.
Yaxshi odob-axloq me’yorlari muvaffaqiyat asosidir. Yaxshi xulq-atvor
va odob-axloq me’yorlarini mashq qilish biznesda muvaffaqiyatga erishish uchun,
odamlar tomonidan tan olinganlik shu bilan birga mijozlar, xaridorlar va
ishchilar bilan yaxshi munosabatda bo`lish juda ham muhim. Yaxshi odob-axloq
me’yorlari atayin yoki bexosdan mashq qilinmasa, muvaffaqiyat yo`lida ko`plab
to`siqlarga duch keladi. Ammo agar shaxs umuman ishchilarining ehtiyojlariga
odob-axloq me’yorlariga rioya qilib, ularga xushmuomala va e’tiborli bo`lsa,
u har qanday ishda ham muvaffaqiyatli bo`ladi.
Siz bilan ishlaydigan insonlarning hurmatini qozonish va maqtov
olishdan ko`ra, foyda ko`rish osonroq. Biznes odob-axloq me’yorlarida quyidagi
maslahatlarga rioya qilinsa, hayotingiz osonroq bo`lardi:
Kompaniyadagi har bir muloqot qilayotgan kishingiz bilan qanday
lavozimda bo`lishi va qanday vaziyat nima masalada qat’i nazar hurmat bilan
qoida qilib muomala qilishga amin bo`ling.
90
Tadbirdan oldin ko`rishni xohlagan insonlaringizni yodingizga soling
insonlar haqidagi ma’lumotingizni adres kitobidan foydalaning.
Oyoq uchida qadam bosganingizga uzr so`rang.
Ularning axloqiy holatini maktab bajarayotgan ishlarini va mehnat sifatini
yaxshilash uchun baholashingizni bildiring.
Siz uchun ahamiyatli bo`lgan insonlar haqida qaydlar yozib qo`ying va
ularning lavozimi ko`tariladigan bo`lsa tug`ilgan kunlari, yubileylari va boshqa
har qanday sabablar bilan qo`llab-quvvatlang.
Uchrashganingizda barcha qatnashuvchilarning jadval haqida,
yig`ilishning maqsadi, muhokama qilinadigan masalalar va yig`ilishning kutilgan
davomiyligini bilishlariga amin bo`ling.
Yig`ilish bayonnomalarining va qisqacha mazmunining tarqatilishi va
yig`ilishdan
so`ng
barcha
qatnashchilarga
minnatdorchilik
asosiy
xushmuomalalik.
Doimo qo`ngiroqlarga javob bering, agar javob bera olmasangiz,
avtootvetchikda xushmuomalalik bilan xabar qoldirishingiz eng osoni bo`ladi.
Telefonda hech kim bilan qo`pol yoki besabr bo`lmang.
Ishchimi yoki ish beruvchimi, yoki biznes tanishlar bo`lishidan qat’i nazar
hech kimni kuttirib qo`ymang. Hech qachon yig`ilish yoki ishga kech qolmang.
Yaxshi odob-axloq me’yorlarida kiyinish ham juda muhim aspekt.
Biznesmenlar qusursiz kiyingan bo`lishlari kerak.
Ayollar muvofiq kiyinib, o‘z hamkasblarida noto‘g‘ri taassurot
qoldirmasliklari kerak. Muvofiq e’tibor bilan tayyorgarlik ko`plab sarosimaga
tushishlarni oldini olishi mumkin.
Ishchilaringizning xaridorlarga bir-birlariga yaxshi xulq bilan muomala
qilayotganlariga va kelishmovchiliklarsiz ishlashga amin bo`ling. Jilmayib xizmat
ko`rsatish biznesning yaxshilanishiga va xaridor(mijoz)larning doimiyga
aylanishiga yordam beradi.
91
Vilka chap tomonga qo`yiladi. Pichoq va qoshiq chap tomonga qo`yiladi.
Ovqatlar chapdan beriladi sizning non tarelkangiz chap tomonda bo`ladi.
Ichimliklar, shu jumladan, kofe ham o`ng tomonda bo`ladi.
Banket stolida o`tirganingizda, chap va o`ng tomoningizdagi ikki odamga
xizmat ko`rsatilganda ovqat yeyishni boshlashingiz mumkin. Agar sizga hali
xizmat ko`rsatilmagan bo`lsa, boshqalarni ovqatni boshlashga undang.
Faqatgina o`zingizni oldingizdagi narsalarni oling va boshqa narsalarni
yoningizdagi inson uzatib yuborishini so`rang. Chap tomonningizdagilarga
o`ng tomonga berishni taklif qiling, vaholanki, ba’zi narsalar uzatilishi
boshlagandan keyin u o`z-o`zidan davom etib ketadi.
Mezbonlarga ovqat so‘ngida minnatdorchilik bildirmang. «Rahmat» to‘lov
shakli hisoblanadi va shuning uchun haqoratdek hisoblanadi.
Unda mahsulot tanishtirilishi, jarayon
tushuntirilishi yoki tajriba bayon etilishi
mumkin. U kichik, bilimli tinglovchilarga
konferensiya,
seminar
yoki
biznes
yigʻilishida yetkazib berilishi mumkin. Va
tinglovchilar savollari bilan davom ettiriladi.
Taqdimot malakasi notiqlik san’atida
oldindan abzatslarning kirish qismini
tayyorlash, format aspektda amaliyot bilan
ishlov berilishi va rivojlantirilishi mumkin.
Do'stlaringiz bilan baham: |