1-keste
Xojali’q ju’ritiwshi sub’ekttin’ menshik kapitali’ ha’m oni’n’ dinamikasi’ni’n’ analizi
Ko’rsetkishler
|
Ji’l basi’na
|
O’zgeriwi
|
Ji’l aqi’ri’na
|
|
qaldi’q
|
kwpayishi
|
kemeyiwi
|
qaldi’q
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
1. Ustav kapitali’
|
28280
|
-
|
-
|
28280
|
2. Qwshilgan kapital
|
116902
|
-
|
-
|
116902
|
3. Rezerv kapitali’
|
278317
|
263511
|
-
|
541828
|
4. Taqsimlanmagan payda
|
37000
|
5400
|
-
|
42400
|
5. Menshik kapital menen qoplanmagan zi’yan
|
-
|
-
|
-
|
-
|
JA’MI:
|
460499
|
268911
|
-
|
729410
|
Keste mag‘li’wmatlaridan ko’rinip turibdiki, biz analiz qi’li’p ati’rg‘an xojali’q sub’ektining menshik kapitali’ ji’l basi’na sali’sti’rmali’ ji’l aqi’ri’nda 268911 mi’n’ swmga oshgan. Bul na’tiyje ka’rxana ushi’n unamli’ dep qaralishi lazi’m. Sebebi bul mug‘dar ji’l basi’na sali’sti’rmali’ salkam 60 % ga yaqin oshgan.
Bunday wzgarishning hosil bwlishida esabat yilida taqsimlanmagan paydani’n’ 5400 mi’n’ swmga ha’m rezerv kapitali’ni’n’ 263511 mi’n’ swmga oshuvi u’lken ta’sir etgan.
Menshik kapitaldi’n’ qolgan tu’rleri boyi’nsha ji’l davomidagi ha’reketi kuzatilmagan.
Unamli’ na’tiyje dep qaralishini ja’ne bir tarafi shundaki, menshik kapitaldi’n’ asosini qwshilgan ha’m rezerv kapitali’ tashkil qilganidir. Bul bolsa keleside ka’rxanani’n’ menshik kapitali’ ja’nede kwpayib borishidan dalolat beredi.
1999 ji’l 28 iyunda O’zbekistan Respublikasi’ Prezidentining «Finans - xojali’q xi’zmetin a’melge oshirmayotgan ha’m qonunchilikda belgilengen muddatlarda wzlarining ustav jamg‘armalarini shakllantirmagan ka’rxanalardi’ tugatish ta’rtibin a’piwayi’lasti’ri’w is - ilajlari’ tuwri’si’nda»gi Farmoni chiqdi. Bul farmonga ko’re finans - xojali’q xi’zmetin a’melge oshirmayotgan ha’m qonunchilikda belgilengen muddatlarda wzlarining ustav jamg‘armalarini shakllantirmagan ka’rxanalar xi’zmeti du’zilgen arnawli’ hududiy komissiyalar kwrsatmasiga ko’re twxtatiladi.
Sonday eken, joqari’dag‘i’ keste mag‘li’wmatlari’na tiykarlang‘an halda bul mashqalani’ hal etiw jollari’n topishimiz kerek. Ko’rinip turibdiki, menshik kapital qiymatini kwpaytirishning en’ tiykarg‘i’ faktori’ boli’p ka’rxanani’n’ esabat yilida alg‘an sap paydasi’ esaplanadi’. Xi’zmet ko’rsetiwshi sho’lkemler shu faktor esabi’na o’z jamg‘armalarini oshirishi en’ optimal variant dep qaraladi. Sebebi, bul faktordi’n’ o’zgeriwi tekg‘ana ka’rxanani’n’ o’zine baylani’sli’ boli’p, oni’n’ ha’r ta’repleme toli’q imka’niyatlari’n ishga solib xi’zmetin boshlashni taqozo etadi. Bunnan ti’sqari’ basqa ko’rsetkishlerdin’ o’zgeriwi da usi’ faktor menen tikkeley baylani’sli’ boladi’. Usi’ wazi’ypalardi’ hal etiwde studentler «O’nim o’ndiriw ha’m sati’w qa’rejetleri ha’mde ekonomikaliq na’tiyjelerdi ani’qlaw ta’rtibi tuwri’si’ndag‘i’ Nizom»ni teren’ biliwleri lazi’m. Onda paydani’ qa’liplestiriw muammolarini teren’ wrganishlari lazi’m
Do'stlaringiz bilan baham: |