TUZUVCHI:
OZBEKISTON RESPUBLIKASI
NAMANGAN VILOYATI
Namangan shahar
51-sonli umumiy orta talim maktabi
Tarix fani oqituvchisi
ADASHEV QODIR SHERMIRZAYEVICH
17-mavzu. Osiyo mamlakatlarining orta asr shaharlari.
Sharq mamlakatlari orta asrlarning rivojlangan davriga turli paytda otganlar. Bu hol nima bilan izohlanadi.
* har bir mamlakatda ishlab chiqarish taraqqiyoti turli darajada bolgani bilan.
Kuchli davlatlarning yoqligi bilan
Davlatlar ortasidagi harbiy ziddiyatlarning koplgi bilan
Savdoning yuqori darajada rivojlanganligi bilan
Sharqda shaharlar dastlab nimalar sifatida tashkil topgan.
*mamuriy markaz yoki harbiy qalalar sifatida
Savdo markazi sifatida
Yarmarkalar sifatida
Poytaxt sifatida
Sharqda shaharlar qaysi sohalarning yuksala borishi bilan juda tez rivojlangan.
Dehqonchilik, hunarmandchilik
Hunarmandchilik, chorvachilik
Dehqonchilik, chorvachilik
*Hunarmandchilik, savdo
Qutb minor qayerda joylashgan.
Osaka b) *Dehli c) Chanyan d) Kalkutta
Qutb minor nechanchi asrga oid.
XI b) XII c) *XIII d) XIV
Chanyan, Loyan, Xanchjou shaharlari qaysi davlatda joylashgan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Qaysi shahar Yaponiya xududida joylashmagan.
Kioto b) Osaka c) Kamakura d) *Loyan
Dehli qaysi davlatda joylashgan.
Yaponiya b) Xitoy c) *Hindiston d) Koreya
Qaysi shahar orta asrlarda Osiyoning yirik shaharlari royhatiga kirmagan.
*Damashq b) Bagdod c) Buxoro d) Samarqand
Osiyo shaharlari qanday yerlarda vujudga kelgan.
*Davlat yerlari b) feodal yerlarida c) vaqf yerlarida d) mulk yerlarida
Osiyo shaharlarining yevropa shaharlaridan farqi qanday bolgan.
Savdo juda tez rivojlangan
Buyuk ipak yoliga unchalik etibor berishmagan
Tez-tez isyonlar bolib turgan
*Osiyo shaharlari davlat yerlarida vujudga kelganidan Yevropa shaharlaridan farqliroq yirik zamindorlarga qarshi kurash olib bormagan
Osiyoning yirik davlatlaridan biri Xitoyda orta asr shaharlarining vujudga kelishi va rivojlanishi nechanchi asrlarga togri keladi.
IX-XII b) *IX-XIII c) IX-XI d) IX-X
Qaysi davlatda shaharlar imperatorga boysungan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Shaharlarning taraqqiyotiga nima tosqinlik qilgan.
Savdoning sustligi
Markazlashgan davlatning yoqligi
* istilochilik urushlari
Shahar juda tez rivojlangan
Qaysi davlat va uning shaharlari orta asrlarda juda kop marotaba chet bosqinchilar hujumlariga uchragan.
Yaponiya b) Xitoy c) *Hindiston d) Koreya
Qaysi davlatning orta asrlar shaharlari budda ibodatxonalari atrofida, aloqa bekati va yol ustida, dengiz boyida, qala atrofida vujudga keladi.
*Yaponiya b) Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Qaysi shahar 1177-yilda yongin natijasida vayron boladi.
Osaka b) Kamakura c) Xanchjou d) * Xeyyan
Xeyyan qayta tiklanganidan song qanday nom oladi va mamlakat poytaxtiga aylanadi.
Osaka b) Kamakura c) Xanchjou d) * Kioto
Qaysi shahar kop asrlar davomida Yaponiyaning iqtisodiy, madaniy va diniy markazi bolib qoladi.
Osaka b) Kamakura c) Xanchjou d) * Kioto
Xitoyda nechanchi asrdayoq shaharsozlik yuksak darajaga kotarilgan.
X b) *XI c) XII d) XIII
Qaysi davlatda orta asrlarda Imperator va zodagonlar hashamatli saroylar qurdirgan. Mamlakatda yogoch tanqis bolgan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Xitoyda orta asrlarda yogoch tanqis bolgan shu sababli ular qanday qurilish ashyosidan foydalanmagan.
Gisht b) sopol c) tosh d) *beton
Qaysi davlatning yirik shaharlarida Garbiy Yevropadan farqliroq, maishiy xizmat korsatish yaxshi yolga qoyilgan edi.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Qaysi davlatda Aholi sopol quvurlar orqali toza suv bilan tamin- langan, shaharni axlat va chiqindilardan tozalash, ot ochirish ishlari yolga qoyilgan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Qaysi qita shaharlari aholisi Yevropanikiga nisbatan koproq bolgan.
Amerika b) afrika c) *osiyo d) avstraliya
Orta asrlarda Xususan, qaysi davlada orta asrlardayoq aholi zich yashagan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Nechanchi asrda Pekinda 1 mln aholi yashagan.
XIV b) XV c) XVII d) *XVI
Xitoyning qaysi shahrida XVI asrda Pekindan ham kop ahloi yashagan.
*Nankin b) Chanyan c) Loyan d) Xanchjou
Orta asrlarda Eronning Isfaxon, Sheroz shaharlarida qancha kishi yashagan.
100 mingdan ortiq
*200 mingdan ortiq
300 mingdan ortiq
400 mingdan ortiq
Qaysi shahar Amir Temur davlatining poytaxti edi.
Buxoro b) *Samarqand c) Fargona d) Kesh
Amir Temur saltanati poytaxti Samarqand qachon yuksalib dunyoga taniladi.
XIII asr oxiri XIV asr boshlarida
XV asr oxiri XVI asr boshlarida
* XIV asr oxiri XV asr boshlarida
XIV asr oxiri XVI asr boshlarida
Orta asr shoirlari va faylasuflari qaysi shaharni «sayqali ro yi zamin» yer yuzining sayqali, husni, deb tariflaganlar.
Buxoro b) *Samarqand c) Fargona d) Kesh
Sharq dunyosida qaysi shahar ham oz orniga ega bolib, u islom dini, madaniyat, savdo va hunarmandchilik markaz- laridan biri sifatida shuhrat qozongan.
*Buxoro b) Samarqand c) Xiva d) Kesh
Qaysi hudud musulmon davlatlari shaharlari umumiy reja boyicha qurilgan.
Xitoy b) Hindiston c) *Orta Osiyo d) Arab davlatlari
Orta Osiyoning musulmon davlatlarida shahar markazida nima qurilgan.
*Ark b) rabod c) shahriston d) masjid
Ark nima.
*shahar hokimi qalasi
asosiy aholi yashaydigan guzarlar
hunarmandlar guzar va mahallalari
masjid va madrasalar joylashgan hudud
Rabod nima.
shahar hokimi qalasi
asosiy aholi yashaydigan guzarlar
*hunarmandlar guzar va mahallalari
masjid va madrasalar joylashgan hudud
Shahriston nima.
shahar hokimi qalasi
*asosiy aholi yashaydigan guzarlar
hunarmandlar guzar va mahallalari
masjid va madrasalar joylashgan hudud
Orta osiyoda qurilish rejasi qanday edi.
Shahriston-ark-rabod
Shahriston-rabod-ark
Ark-rabod-shahriston
*Ark-shahriston-rabod
Sharq shaharsozligida asosiy qurilish ashyolari nimadan iborat edi.
*Tosh va gishtdan
Marmar va tosh
Gisht va beton
Beton a marmar
Hukmdorlar, boylar oz saroylari, hovli-joylarini nimadan qurishgan.
Tosh va gishtdan
Marmar va tosh
Gisht va beton
*Gisht va marmar
Kambagallar uylarini nimadan qurganlar.
Tosh va gishtdan
*Paxsa, guvala
Gisht va beton
Paxsa va gisht
Qaysi hududda Kambagallarning uylari pishiq, mustahkam bolmay, tez-tez tamirlashni talab qilgan. Merosga qoldirilganda, odatda, buzilib, orniga yangisi qurilgan.
Xitoy b) Hindiston c) *Orta Osiyo d) Arab davlatlari
Sharq hunarmandlari qanday mahsulotlarning katta qismini chet mamlakatlarga sotish uchun ishlab chiqarganlar.
Kulolchilik buyumlari, gilamlar
*Ipak gazlamalari, zeb-ziynat buyumlari
Qogoz va gazlamalar
Gazlamalari va kiyimlar
Qaysi hududlar shaharlarida ham hunarmandchilik sexlari shaharlar bilan bir paytda vujudga kelgan.
Yevropa va afrika
Yevropa va osiyo
*Osiyo va shimoliy afrika
Shimoliy afrika va janubi-sharqiy osiyo
Sharqda dastlab shahar aholisiga qanday imkoniyat berilgan.
Uylar qurish
Savdo yurtish
*Soliqlardan ozod qilish
Erkin savdo qilish
Sharqda vaqt otib kimlardan ham turli soliqlar olina boshlagan.
*Savdogar va hunarmandlardan
Savdogar va dehqonlardan
Dehqon va hunarmandlardan
Savdogar, dehqon va hunarmandlardan
Qaysi davlatda usta va savdogarlardan soliqlarni sex oqsoqollari yigib bermagan.
Arab xalifaligi
Yaponiya
Xitoy
*Dehli sultonligi
Qaysi davlatda barcha ustalar sex azosi bolishlari majburiy etib qoyilgan.
Yaponiya b) *Xitoy c) Hindiston d) Koreya
Xususan, faqat xitoyliklar necha kishi va yana koplab yuk sigadigan yirik kemalar qurishgan.
500-600 b) *600-700 c) 700-800 d) 400-500
Jonka nima.
*Yirik kema b) kulolchilik buyumi c) oliy navli qogoz d) shoyi gazlama
Buyuk Ipak yoli chorrahasida joylashgan qaysi hudud shaharlari tranzit savdo markazlari edi.
Xitoy b) Hindiston c) *Orta Osiyo d) Arab davlatlari
Chet ellik savdogarlar Samarqandning qanday mahsulotlarini yuqori baholaganlar.
*qogozi va gazlamalarini
kulolchiligi buyumlari
gazlamalari va kiyimlarini
kulolchilik buyumlari va qogoz
Chet ellik savdogarlar qaysi hudud kulolchiligi buyumlarini yuqori baholaganlar.
Samarqand b) Marv c) Sheroz d) *Gijduvon
Chet ellik savdogarlar marvlik ustalarning qanday mahsulotlarini yuqori baholaganlar.
qogozi va gazlamalarini
kulolchiligi buyumlari
*gazlamalari va kiyimlarini
kulolchilik buyumlari va qogoz
Orta asrlarda qayerlik ustalar parcha, ipak gazlamalari, jun gilamlari bilan shuhrat qozongan.
*eronlik b) xitoylik c) yaponiyalik d) hindistonlik
Erondan savdogarlar qanday mahsulotlarni harid qilganlar.
polatdan yasalgan qurol-aslaha 2) parcha 3) ipak gazlamalar 4) mis idishlar 5) kumush idishlar 6) jun gilamlar
1,2,3,6 b) 2,3,6 c) *1,4,5 d) 1,2,3,4,5,6
Qaysi yirik markazlashgan davlatlarning paydo bolishi savdoni yuqori daromad manbaiga aylantirdi.
Arab xalifaligi 2) Tan imperiyasi 3) Dehli sultonli 4) Sun imperiyasi 5) Koguryo davlati 6) Guptalar davlati
4,5,6 b) 1,2,6 c) 2,3,5 d) *1,2,3
Uzoq Sharqdan qaysi dengizga qadar hududlarda karvon yollari orqali savdo olib borilgan.
*Orta yer b) Qora dengiz c) Qizil dengiz d) Kaspiy dengizi
Qaysi suv hududlari orqali arab, hind, xitoy savdogarlarining onlab kemalari suzgan.
Fors korfazi 2) Qora dengiz 3) Orta yer dengizi 4) Qizil dengiz
1,3 b) 2,3 c) 3,4 d) *1,4
Osiyodan farqliroq, Afrikaning iqtisodiy qoloqligi, undagi uzluksiz urushlar, qitaning nimalarning manbaiga aylanishiga sabab bolgan.
Xomashyo 2) tuz 3) oltin 4) fil suyagi 5) ziravorlar 6) asosan qullar
1,2,3,4,5,6 b) 2,4,5,6 c) *1,2,3,4,5 d) 1,3,5,6
Osiyo bozorlari nimasi bilan ajralib turgan.
*Ozining gavjum va sershovqinligi bilan
Savdogarlarning kopligi bilan
Mahsulotlarning sifati bilan
Sex tashkilotlarining kopligi bilan
Orta asr bozorlari kopincha qayerda joylashgan.
*Shahar darvozlari yaqinida
Ark yaqinida
Shahriston markazida
Shahar bosh maydonida
Shahar ichida kichkina bozorlar qanday xususiyati bilan ajralib turadi.
Faqat dehqonlar savdo qilgan
*Ular malum mahsulotlarni sotishga ixtisoslashgan
Ular kop tarmoqli bolgan
Ularda savdoga imtiyoz bolgan
Orta Osiyo va qaysi hududdagi yirik bozorlar bir qancha rastalarga bolingan.
Xitoy b) Yaponiya c) Hindiston d) *Eron
Ilk orta asrlardayoq Bagdodda, Ishbiliya (Sevilya) va Garnota (Granada Ispaniya)da qanday bozorlari bolgan.
*Mardikor bozori b) Qul bozori c) Qurol-yarog bozori d) Kema bozori
Qanday bozorlarga sayyor savdogarlar va atrofdagi qishloqlarning oz mahsulotlarini sotish ehtiyoji bolgan aholisi toplangan.
Yarmarkaga b) Kundalik bozorga c) *Kochma bozorga d) Shahar bozoriga
Yaponiyada Nara va Xeyyan shaharlari qayerda tashkil topgan.
*budda ibodatxonalari yaqinida
chorrahada va karvon yoli boylab
dengiz sohilida
qala yaqinida
Chorrahada va karvon yoli boylab joylashgan shahar qaysi.
Nara b) *Otsu c) Sapai d) Nagoya
Xyogo, Sapai shaharlari qayerda tashkil topgan.
budda ibodatxonalari yaqinida
chorrahada va karvon yoli boylab
*dengiz sohilida
qala yaqinida
Qala yaqinida joylashgan shahar qaysi.
Nara b) Otsu c) Sapai d) *Nagoya
Do'stlaringiz bilan baham: |