7-Мавзу: шахснинг билиш жараёнлари: сезги, диқҚАТ, идрок, хотира, тафаккур, нутқ, хаёл



Download 1,68 Mb.
Pdf ko'rish
bet51/60
Sana22.02.2022
Hajmi1,68 Mb.
#83525
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   60
Bog'liq
Маъруза матни

яққол-предметли 
тафаккур 
дейилади. 
Фикр 
юритилаѐтган нарса ва ҳодисалар 
фақат тасаввур қилинса, бундай 
тафаккур яққол-образли тафаккур 
деб аталади.
Абстракт 
тафаккур 
конкрет тафаккурдан ғоят кенг 
маъно англаниши билан қатор нарса 
ва ҳодисалар тўғрисида, абстракт 
тафаккур ѐрдамида мулоҳаза борлиқ 
тўғрисида чексизлик, сифат, миқдор, тенглик тўғрисида, гўзаллик юзасидан 
мавҳум абстракт мулоҳаза юритиш мумкинлиги билан фарқ қилади.
Ҳодисаларни изоҳлашга, фараз қилишга қаратилган тафаккур 
назарий тафаккур деб аталади. Тушунчалар ўртасидаги боғланишларни 
ѐритиб бориш ва шу боғланишларни назарий жиҳатдан фикр юритиш йўли 
билан изоҳлаш каби жараѐнларни назарий тафаккур ѐрдамида амалга 
ошириш мумкин. Изоҳлаш пайтида изоҳланаѐтган нарса ва ҳодисалар, хосса 
ва хусусиятлар, жисм ва предметлар, умуман бутун воқелик маълум 
туркумдаги тушунчалар қаторига киритилади ва уларнинг фарқ қиладиган 
белги ва аломатлари фикран ажратиб кўрсатилади. Бундан ташқари муайян 
объектларнинг моҳияти, мазмуни мавжуд бўлишлик сабаблари, келиб 
чиқиши, тараққиѐти, ўзгариши, шунингдек уларнинг аҳамияти ва функцияси 
ҳамда вазифалари изоҳлаб берилади. 
Назарий тафаккурни айни бир пайтда абстракт тафаккур деб номлаш 
анъана тусига кириб қолган. Бундай ном билан аташга асосий сабаб назарий 
тафаккурнинг умумий ҳукмларда ифодаланишидир. Масалан, диққат барча 
психик жараѐн ва ҳолатларни муваффақиятли амалга ошириш гаровидир.
Абстракт тафаккур муаммоси қатор собиқ совет психологлари 
томонидан изчиллик билан тадқиқ этилган. Собиқ совет психологиясининг 
дастлабки ривожланиши палласида ушбу масала билан Л.С.Виготский, 
П.П.Блонскийлар, кейинчалик С.Л.Рубинштейн, Б.Г.Ананьев, А.Н.Леонтьев, 
Н.А.Менчинская, П.Я.Гальперин, Р.Г.Натадзе, Д.Б.Элъконин, В.В.Давидов, 
А.М.Матюшкин ва бошқалар шуғулланганлар. 
Назарий тафаккур туфайли воқеликдаги умумий ва муҳим 

Download 1,68 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   47   48   49   50   51   52   53   54   ...   60




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish