7-amaliy ishi mavzu

(3-rasm SSSR davlatlarirning donli ekinlari tasvirlangan karta)
2.Kompleks atlaslar- Mavzuli tabiiy xaritalarda geografik landshaftning ayrim elementlari boshqa elementlariga nisbatan aniq va mukammal tasvirlangan. Bunday xaritalarga VI sinf atlasidagi yer qobig’ining tuzulishi, tabiat zonalari, iqlimi va boshqa xaritalarni misol qilib ko’rsatish mumkin.Ba’zan mavzuli xaritalarda bitta yoki ikkita emas, balki bir-biri bilan bog’langan bir qancha komponentlar ko’rsatilgan bo’ladi. Bunday xaritalarga kompleks xaritalar deyiladi. Xaritalarning qo’llanilish maqsadi ularning masshtabiga, mazmuniga va jihozlash usuliga katta ta’sir ko’rsatadi. Buni bitta hududni bir xil masshtabli va mazmunli, lekin har xil maqsadli xaritalarini bir-biriga taqqoslab, yaqqol ko’rish mumkin. Maqsadiga ko’ra, xaritalarni: o’quv, ilmiy, turistik, targ’ibot-tashviqot kabi turlarga bo’lish mumkin.
B unday atlaslarga misol qilib “O’zbekiston geografik atlasi” ni olishimiz mumkin.(4-rasm)



4-rasm(O’zbekiston geografiyasi atlasining ustki qismi)


5-rasm(O’zbekiston geografiyasi atlasining birinchi betidan fragment)
Atlasli ochkanimizda birinchi betlarida tahrir hay’ati ya’ni atlasni tahrirlashda qatnashganlarbi ro’yxatini ko’rishimiz mumkin.Unda hay’at raisi S.Arabov-“Yergeodezkadastr” davlat qo’mitasi raisi va T.M. Abdullayev rais o’rinbosari va bundan tashqari bir qancha professorlar,dotsentlar,ilmiy xodimlar,bosh mutaxxasislar,loboratoriya boshliqlari hay’at a’zolari sifatida ko’rsatib o’tilgan.(5-rasm)

(6-7-rasm)
Atlasning keying betlarida esa O’zbekiston Respublikasi geografik atlasiini tuzishda ishtirok etgan muassakar,tashkilotlar,shaxslar tasvirlab berilgan.(3-4rasm)
3. Jahon okeanini o’rganish kosmik va yadroviy tadqiqotlar bilan bir qatorda eng dolzarb ilmiy muammolardan biri hisiblanadi. Okeanlarga qiziqishning ortishi asosan, quruqlikdagi foydali qazilmalar konlarining asta-sekin kamayib borishi va ocean suvlarida sanoat xom ashyosining yangi manbalarini izlash zarurati va dengiz tubining qalinligi bilan bog’liq. Dunyoning usib borayotgan aholisiniproteinli mahsulotlar bilan taminlashga imkon beradigan biologic resurslar ham muhim emas. Bu muammolarni hal qilish okeanda sodir bo’ladigan fizik hodisa va jarayonlarni o’rganish mumkin .
Okeanlar atlasi – bu tabiiy jarayonlar, oddiy va jahon okeani va atmosfera haqidagi zamonaviy bilimlarni jamlagan fundamental ilmiy ish. Atlasga kiritilgan ma’lumotlar
SSSRda to’plangan, okeanni o’rganishni butun tarixi davomida, Xalqaro geofizika yilida to’plangan mahalliy va xorijiy ilmiy ma’lumotlar asosida tuzilgan. Atlas olimlimlari, Sovet Armiyasi va harbiy-dengiz floti ofitserlari, transport va tijorat flotlarining kapitanlari va navigatorlari uchun mo’ljallangan. Atlasdagi keng qamrovli materiallar katta kognitiv qiziqish uyg’otadi va o’quv jarayonida foydalanish mumkin.