7- amaliy ish Mavzu: Openssl kutubxonasidan foydalangan holda maʼlumotlarni gibrid shifrlash usulida shifrlash. Ishdan maqsad

7- amaliy ish
Mavzu: OpenSSL kutubxonasidan foydalangan holda maʼlumotlarni gibrid shifrlash usulida shifrlash.


Ishdan maqsad: Simmetrik asimmetrik algoritmlarga asoslangan gibrid shifrlash tizimini ishlab chiqish
Nazariy qism
Gibrid shifrlash algoritmlari va ularning ishlash prinsiplarni haqida to’xtalib o’tiladi.
Gibrid shifrlash tizimini qurish uchun bittadan simmetrik va asimmetrik shifrlash tizimlarini tanlash kerak bo’ladi. Bunda simmetrik shifrlash tizimi sifatida VERNAM shifrlash algoritmini, asimmetrik shifrlash tizimi uchun esa RSA shifrlash algoritmini tanlab olinadi.
Gibrid shifrlash tizimini qurishdan oldin ushbu shifrlash algoritmlariga to’xtalib o’tish maqsadga muvofiq:
Vernamning shifrlash usuli
Vernamning shifrlash tizimi modul qiymati m=2 bo’lgan Vijiner shifrlash tizimining bir qismi hisoblanib, kiruvchi matn sifatida ikkilik sanoq sistemasidan foydalandi. Shifrlashda birinchi Ingliz alfavitidagi(A,B...Z). Matnning xar bir xarfi 5-bit bo’lakli (b₀,b₁…b₄) Bado raqami bilan kodlanadi. Ixtiyoriy ketma-ketlikdagi ikkilik kalitlar k₀,k₁,k₂, avval kitobsimon lentaga yoziladi. Quyidagi rasmda uzatilayotgan axborotni Vernam usuli orqali shifrlash ko’rsatilgan(7.1-rasm).

7.1-rasm. Vernam usuli orqali shifrlash
Kiruvchi matnni shifrlashda x-kiruvchi matn ikkilik ko’rinishiga o’tkaziladi va ikkilik modul ostida(XOR amali yordamida) ikkilik ketma-ketlikdagi k-kalit bilan qo’shish orqali shifrlash amalga oshiriladi. Xabarni shifrlash quyidagi foymula orqali amalga oshiriladi:

Shifrni ochishda shifrmatni bilan k-kalitning mos bitlari ikkilik modul ostida(XOR amali bilan ) qo’shiladi va ochiq matnga ega bo’linadi:

32=2⁵ ga yani 5 bitli ikkilik sanoq sistemasi uchun shifrlash jadvalini quyidagicha tuzish mumkin:
Ushbu shifrlash jadvalidan foydalanib shifrlash amalga oshiriladi. Misol: “HELLO” so’zi shifrlansin.
T₀= HELLO K= KALIT T₁= ?