6mm-20 guruhi talabasi Chulliyev Jamshidbek 1. Davlat xaridlariga quyiladigan talablar
Davlat budjeti tarkibida jamlantiriladigan jamg`armalar bo`lib, ularning har biri uchun mablag`lar manbalari, har bir manbadan mablag` tushishi normalari va shartlari, shuningdek, shu mablag`lardan foydalanilishi mumkin bo`lgan maqsadlar qonun hujjatlari yalpi ijtimoiy mahsulot (muayyan vaqt ichida jamiyat tomonidan yaratilgan ne’matlar)ni taqsimlash va qayta taqsimlash jarayonida paydo bo`ladigan hamda davlat tomonidan o`z vazifalarini amalga oshirish uchun foydalaniladigan pul mablag`lari majmuyidir. Bugungi kunda mamlakatimizda jami 24 ta davlat maqsadli jamg’armalari mavjud bo’lib, ularning to’liq tarkibi quyida keltirilgan. Davlat maqsadli jamg‘armalarining tarkibi:
1. «El-yurt umidi» jamg‘armasi. 2. Davlat va jamiyat ehtiyojlari uchun yer uchastkalarining olib qo‘yilishi munosabati bilan jismoniy va yuridik shaxslarga etkazilgan zararlarni qoplash bo‘yicha markazlashtirilgan jamg‘arma. 3. Byudjetdan tashqari Pensiya jamg‘armasi. 4. Xorijda mehnat faoliyatini amalga oshiruvchi shaxslarni qo‘llab-quvvatlash hamda ularning huquq va manfaatlarini himoya qilish jamg‘armasi. 5. Bandlikka ko‘maklashish davlat jamg‘armasi. 6. Nogironligi bo‘lgan shaxslarni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi. 7. Jamoat ishlari jamg‘armasi. 8. Ilm-fanni moliyalashtirish va innovatsiyalarni qo‘llabquvvatlash jamg‘armasi. 9. Turizm va sportni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi. 10. Tadbirkorlik faoliyatini qo‘llab-quvvatlash davlat jamg‘armasi. 11. Vinochilikni rivojlantirish jamg‘armasi. 12. Axborot-kommunikatsiya texnologiyalarini rivojlantirish jamg‘armasi. 13. Tez tibbiy yordamni rivojlantirish jamg‘armasi. 14. Bog‘dorchilik va issiqxona xo‘jaligini rivojlantirish jamg‘armasi. 15. Ta’lim kreditini moliyalashtirish jamg‘armasi. 16. Davlat qarziga xizmat ko‘rsatish bo‘yicha kafolat jamg‘armasi. 17. Baliqchilikni rivojlantirish jamg‘armasi. 18. Byudjetdan tashqari Davlat aktivlarini boshqarish, transformatsiya va xususiylashtirish jamg‘armasi. 19. Davlat tibbiy sug‘urtasi jamg‘armasi. 20. Xotin-qizlarni qo‘llab-quvvatlash davlat maqsadli jamg‘armasi. 21. Avtomobil yo‘llarini rivojlantirish maqsadli jamg‘armasi. 22. Suv ta’minoti va kanalizatsiya tizimlarini rivojlantirish jamg‘armasi. 23. Byudjetdan tashqari Respublika maqsadli kitob jamg‘armasi. 24. O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi
2.O’zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg’armasi mablag’laridan: mamlakat rejasida bo’lgan, investitsiya kiritilishi kerak bo’lgan loyihalar uchun;
yangi ishlab chiqarish loyihalarini moliyalashtirish hamda eskirgan yo’nalishlarni modernizatsiya qilish uchun;
yangidan tashkil etilayotgan moliyaviy institutlarning hamda
iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlaridagi chet el investitsiyalari ishtirokidagi
1strategik ahamiyatga molik korxonalarning ustav kapitaliga investitsiya kiritish;
davlat tomonidan tashqi mablag‘larni jalb qilish bo‘yicha xalqaro moliya institutlari va chet ellik kreditorlar oldidagi majburiyatlarni muddatidan oldin to‘lash;
O‘zbekiston Respublikasining Prezidenti yoki O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi tomonidan tasdiqlangan modernizatsiya qilish, texnik va texnologik jihatdan qayta jihozlash dasturlari doirasida tijorat banklari uchun chet el valyutasida ochiladigan kredit liniyalari orqali investitsiya loyihalarini jadal moliyalashtirish va amalga oshirish kabi maqsadlarda foydalaniladi.
3. O‘zbekiston Respublikasining Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “O‘zbekiston Respublikasining Tiklanish va taraqqiyot Jamg‘armasini tashkil etish to‘g‘risida”gi 2006-yil 11-maydagi PF–3751-sonli Farmoniga muvofiq tashkil etilgan.
O‘zbekiston Respublikasining Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzuridagi moliyaviy muassasadir va u ustuvor investitsiya loyihalarini hamda iqtisodiyotning bazaviy tarmoqlarini modernizatsiya qilish va texnik jihatdan qayta jihozlashga, mamlakatni muttasil, barqaror va mutanosib ravishda ijtimoiy-iqtisodiy rivojlantirishga erishilishiga, shuningdek, samarali tarkibiy va investitsiya siyosati amalga oshirilishiga doir loyihalarni moliyalashtirish uchun Kodeksda belgilangan mablag‘larni jamlaydi. O‘zbekiston Respublikasining Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasini boshqaruv Kengashi O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasining yuqori boshqaruv organi bo‘lib, uning tarkibi O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori bilan belgilanadi. O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasining ijro etuvchi direktsiyasi O‘zbekiston Respublikasi Tiklanish va taraqqiyot jamg‘armasining ijro etuvchi organi va mablag‘larini taqsimlovchidir. Dastlab Jamg‘arma O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligi, Iqtisodiyot vazirligi hamda Markaziy bankining taklifiga binoan Ustav kapitali 1,0 mlrd. AQSh dollari miqdorida bo‘lgan davlat maqsadli fondi sifatida tashkil etildi. Jamg‘arma O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi huzurida tashkil etildi va yuridik shaxs huquqlariga egadir.
4. Jamg‘armaning mablag‘lari uning O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankida ochilgan hisobvaraqlarida xorijiy valyutada shakllantiriladi.
O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki Jamg‘arma hisobvarag‘iga tushgan milliy valyutadagi mablag‘larni ular tushgan sanadagi O‘zbekiston respublika valyuta birjasining savdo sessiyalarida o‘rnatilgan joriy kurs bo‘yicha chet el valyutasiga konvertatsiya qiladi va Jamg‘armaning valyuta hisobvarag‘iga o‘tkazadi.
Soliq va to‘lovlarning ayrim turlari bo‘yicha mablag‘larni Jamg‘arma hisobvarag‘iga o‘tkazish belgilangan tartibda amalga oshiriladi.
Jamg‘arma mablag‘lari tushumi manbalari va ulardan foydalanish yo‘nalishlari har yili belgilangan tartibda O‘zbekiston Respublikasi rivojlanish davlat dasturlariga kiritiladi va Jamg‘arma balansida aks ettiriladi.