6ab-fizika

Tasdiqlayman:_____________ O’quv tarbiya ishlari bo’yicha direktor o’rinbosari.


6 -fizika
___.___2013yil

Mavzu: ISSIQLIKNI HOSIL QILUVCHI MANВALAR. ISSIQLIKNI QABUL QILISH.
Darsning maqsadi:
― issiqlik manbalari va iste'molchilari haqida o'quvchilarga ma'lumot berish;
― issiqlik ham energiyaning bir turi ekanligi to'g'risida tushuncha hosil qilish.
Dars materiallari:
1. Fizika darsligi.
2. Tajriba-namoyish uchun kerak bo'ladigan jihozlar: jun material, metall tangalar, plakatlar.
Asosiy tushuncha va atamalar:
― issiqlik energiyasi; potensial va kinetik energiya;
― ish bajarish;
― energiyaning bir turdan ikkinchi turga aylanishi;
― zarrachalar harakati.
Darsning blok-chizmasi

№	Dars bosqichlari	Vaqti
1	Tashkiliy qism	2 minut
2	Kirish suhbati	10 minut
3	Yangi mavzu mazmunini ro`yobga chiqarish ustida ishlash	20 minut
4	Darsni mustahkamlash va uyga topshiriqlar	13 minut

Darsning borishi:
Kirish suhbatida issiqlikning inson hayotida eng muhim o'rin tutishi ko'rsatib beriladi. Bunda o'quvchilarning yosh xususiyatini hisobga olib, televizorda ko'rgan multfilmlari, qadimgi dunyo tarixi darslarida eshitgan olov haqidagi afsonalari eslatilib, insonning yashash uchun tabiatda olib borgan kurashlari qiziqarli holda o'tkaziladi. Darslikda ulardan ayrimlari keltirilgan. "Olovni bo'ysundirish" nafaqat qadimgi davrda, balki hozirgi zamonning eng baquvvat texnikasida ham asosiy harakatlantiruvchi kuch ekanligi ko'rsatib beriladi. Masalan: Kosmik uchiruvchi raketa, qit'alararo raketa, barcha kemalar, avtomobillar, traktorlar, poyezdlar vа h.k Shunga ko'ra issiqlik hodisalarini o'rganish, u bilan bog'liq mashinalarni ishlatish, sozlash va takomillashtirishda kerak bo'lishi uqtiriladi. Undan keyingi mavzu "issiqlikni hosil qiluvchi va qabul qiluvchilar"ga o'tish bir tekisda boradi. Yerdagi issiqlikning asosiy manbai — Quyoshdir. Avtomobil dvigatelida yonib turgan benzinning ham asosi Quyosh ekanligi tushuntirib o’tiladi. Bu bilan birga issiqlikni faqatgina nimanidir yondirish orqali emas, balki ish bajarib ham hosil qilish mumkinligi isbotlab ko'rsatiladi. Bunda tangani jun materialga ishqalaganda isiganligi namoyish qilinadi. Bu bilan ishning energiyaga, energiyaning ishga aylanishi tushunchasi hosil qilinishiga zamin yaratiladi. Darsni mustahkamlash uchun savollar beriladi.