67 Sitrus mevalar yetishtirish indd

Қаламча пайванд
Цитрус ўсимликларни қаламча пайванд қилиш йўли 
билан ҳам кўпайтириш мумкин. Унинг афзаллик томонла-
ри шундаки, қаламча пайвандда куртак пайвандга ярамай-
диган ингичка қаламчаларни ҳам пайванд қилиш мумкин, 
мазкур пайванд усулини иссиқхоналарда қиш мавсумларида 
ҳам ўтказиш мумкин, ўтган йилги куртак пайвандда тутмаган 
пайвандтагларга такрорий пайванд қилиш мумкин. 
Қаламча пайванд қилиш учун цитрус ўсимликлар-
нинг ёғочлашган, ўсиши якунланган новдаларидан қа-
ламча тайёрланади. Пайванд қилингунгача қаламчалар 
нам қумда ёки бошқа субстратда ертўлаларда (подвал) 
сақланади. Намликнинг буғланиб кетиб пайвандуст қа-
ламчанинг қуриб қолмаслиги учун қаламчалар тайёрлан-
ган заҳотиёқ улардаги барглар кесиб ташланади. Сўнгра 
боғлам қилиб боғланади ва ёрлиқ ёпиштирилган ҳолда 
субстратга кўмилади.
Оддий қаламча пайванднинг бажарилиш техникаси қуй-
идагича: Пайвандуст қаламча ва пайвандтаг бир хилда қия 
кесилади. Қия кесимларнинг майдони жуда текис (ботиқ 
ҳам эмас, қавариқ ҳам эмас) бўлиши лозим. Қия кесимнинг 
узунлиги пайвандтагнинг диаметридан 4-5 марта катта бў-
лиши лозим. Пайвандуст қаламчада куртаклар сони учтадан 
ортмаслиги керак. Куртакнинг яхши тутиши учун қия кесиш 
куртакка қарама-қарши томондан пастга қараб амалга оши-
рилади. Бу эса куртакларга ширанинг яхши етиб бориши ва 
пайвандустнинг яхши тутиб кетишини таъминлайди. Пай-
ванд кипонентлари бир-бирига шундай бириктириладики, 
пайвандтаг ва пайвандуст қаламчанинг пўстлоғи ўзаро мос 
келиши лозим. 

---

67
Цитрус мевали ўсимликлар етиштириш
67–
китоб
Қаламча пайванд қилиш 
тартиби 
Пайванд қилинадиган қалам-
ча ва пайвандтаглар ҳар хил қа-
линликда бўлса, уларнинг пўст-
лоғи ҳеч бўлмаганда бир томонла-
ма мос келтирилади. Шундан сўнг 
уланган жойга боғ суртмаси сури-
лади ва маҳкам боғлаб қўйилади.