62 Dosya: İstanbul’un Cumhuriyet Dönemi Modern Mimarlık Mirası

DOSYA
İST
ANBUL
’UN CUMHURİYET DÖNEMİ MODERN MİMARLIK MİRASI
Resim 5. Cepheden 
ayrıntı (MSGSÜ 
Restorasyon Ana 
Bilim Dalı Arşivi).

---

alınmış tek yönlü bir karar olarak görünmekte-
dir. Kurul binanın kitle, cephe özelliğini koru-
yarak, teknolojik gelişimin dönemsel bir temsili 
olma niteliğine bağlı olarak yeniden işlevlendiri-
lerek yapılmasını onaylar. Süreçte, müellifin 
cepheye yapılan müdahaleye itirazı, yenileme 
gerektiren noktaların aslına uygun ve bütünlü-
ğünü koruyacak nitelikte olması gerektiğinin 
hatırlatılması ve uygulamanın yenileme/tazele-
me bağlamında değerlendirilmesi yönünde 
yapılmış bir uyarı olarak değerlendirilmelidir. 
Müelliflerden Esad Suher müelliflik haklarını 
kurul kararları doğrultusunda yeni projenin 
yapılması için devreder.
12
Binanın ekonomik ömrü ve yapıldığı döne-
me ait özgün ve nitelikli detay ve çözümlerinin 
zaman içinde değişikliğe uğradığını, binanın 
korunması gereken bir değer olmadığını düşü-
nen ve binayı konumu ve kitlesi ile maddi olarak 
değerlendiren bir görüşe karşı, kullanıcısı ve 
maliki olduğu binayı korumak oldukça zorlu-
dur. Binanın kuruldaki dosyasında yer alan 
yazışmalar bu durumu açıkça belgeler nitelikte-
dir. Bu bağlamda, kurul kararlarında Başak 
Sigorta Binasının korunması gerekli kültür var-
lığı olarak tescil edilmesinde önemli bir unsur 
olarak değerlendirilen cephe özellikleri koruna-
rak, güncel malzeme ve teknoloji ile aslına 
uygun olarak yeniden yapılması ve binanın giriş 
holünde bulunan seramik panonun restorasyon 
projesinde kullanılarak yaşatılması amaçlanmış, 
bu özellikleri sağlayacak şekilde mevcut binanın 
yıkılarak kurula sunulan restorasyon projesinde 
önerildiği şekli ile yeniden yapılması uygun 
bulunmuştur.
Süreç içinde yapının yeni sahibinin Selbaşı 
Sokak üzerinde bitişik iki parseli alarak birleştir-
mesi ve hazırlanan restorasyon projelerinde bu 
parselleri dahil etmesi, ilgili Koruma Kurulu 
tarafından uygun bulunmamış, kurul mevcut 
bina parselinde hazırlanan 1. ve 2. dönem resti-
tüsyonunu
13
kabul etmiştir. Bina, ilgili kurula 
sunulan ve onaylanan rölöve, restitüsyon, resto-
rasyon projeleri ile birlikte seramik panonun 
rölövesi ve seramik panonun sökülerek korun-
ması ve yeniden uygulanmasına dair teknik 
rapor içeriklerine uygun olarak, yerine otel 
yapılmak üzere 2013 yazında yıkılır.
Yeniden yapılan bina, görsellerde açıkça 
göründüğü gibi, kurula sunulan ve onaylanan 
yenileme projesi, cephe özelliklerine uygun ola-
rak yapılmamış, inşa sürecinde özgün detaylara 
sahip perde cephe kimliği tamamen değiştirilmiş, 
binanın yalnızca kontur ve gabarisi korunmuştur. 
Giriş katında yer alan ve aynı duvar üzerinde 
kesintisiz bir bütünlük içinde yer alan seramik 
pano, teknik inceleme raporuna uygun olarak 
sökülerek muhafaza edilmiş; bir parçası giriş katı 
holünde, diğer parçası ise konferans salonları 
kotunda olmak üzere iki ayrı parça halinde yeni 
binaya yerleştirilmiştir (
Resim 7a, b
).
Elde edilen sonucun, kültürel süreklilik bağ-
lamında binayı koruma çabası içindeki müellif ve 
Koruma Kurulu açısından başarı ile sonuçlandı-
ğı söylenemez. Aynı şekilde fonksiyon değişimi 
ile birlikte içine girilmeye çalışılan kalıbın yarat-
tığı zorlu koşullar, ilave parsellerle kurulan ilişki, 
yeni projenin başarısını da etkilemiş ve kanaa-
mimar•ist 2018/2
53