6-sinf. Ona tili 1-dars. O‘zbekistonda davlat tili va boshqa

Lab undoshlari
b, p, m,v, f
Til undoshlari	t, d, z, s, sh, l, n, r, ch, j, y, k, g, ng, q, g‘, x
Bo‘g‘iz undoshi	H

Yuqoridagi tavsiya etilgan jadvallarga asoslangan holda o‘quvchilarga 13-14-mashqlar bajartiriladi. Mashqlarni bajartirishda sinf o‘quvchilarini iqtidorli, yaxshi, o‘rtacha o‘zlashtiruvchi va o‘zlashtirishi pastroq o‘quvchilarga ajratgan tarzda yondashish hamda shunga muvofiq o‘quv yakuni qo‘yish yaxshi samara beradi.

15-mashqdagi rasm asosida «Mustaqillik bayramida» nomli ijodiy uy vazifasi qilib beriladi.
Ko’rdim.
O’TIBDO’:________
Direktor:
4. 09. 2015-yil
5.09.2015. 6-sinf. Ona tili


4-dars. O‘ZBEK ALIFBOSI VA IMLO QOIDALARI


Darsning maqsadi:

1. 
   Ta`limiy: O‘quvchilarni "Lotin yozuviga asoslangan yangi o‘zbek alifbosiga 
   o‘tish to‘g‘risida"gi O‘zbekiston Respublikasi Qonuni bilan tanishtirish 
   va o‘zbek alifbosiga oid bilimlarini mustahkamlash.
   

2. 
   Tarbiyaviy: O‘quvchilarda yozma nutq odobiga oid xislatlarni shakllantirish.
   

3. Rivojlantiruvchi: O‘quvchilarda kuzatuvchanlik, sinchkovlik xislatlarini tarbiyalash. 
Darsning metodi: o‘yin va suhbat.
Darsning jihozi:

1. 
   6-sinf ona tili darsligi.
   

2. 
   "Yangi o‘zbek alifbosi" nomli ko‘rgazma.
   

3. 
   Lug‘atlar.
   

I. Tashkiliy qism.
a) o’quvchilarning darsga tayyorligini tekshirish;
b) guruh boshliqlarining axborotlarini eshitish;
s) odob va axloq haqida ibratli sh’erlar aytish.
O‘qituvchi mazkur darsni noan’anaviy tarzda yozuvning inson hayotidagi o‘rni haqidagi hikmat va chiroyli xatosiz yozishga oid ibrat sabog‘i bilan boshlaydi. Hikmat va ibratga oid matnlarni ifodali o‘qib eshittiradi va mazmun-mohiyatini hayotiy dalillar asosida tushuntiradi.
H I k m a t: Yozuv-ilmning yarmi.
Ibrat: Zahiriddin Muhammad Bobur o‘g‘li Humoyunga quyidagicha maktub yozadi: "Xating xud tashvish bila o‘qusa bo‘ladur, vale asm mug‘laqdur (juda chalkashdir). Nasri muammo hech kishi ko‘rgan emas. Imlong yomon emas, agarchi xili rost emas. Iltifotni to bila bitibsen, qulunjni yo bila bitibsen. Xatingni xud har tavr qilib o‘qusa bo‘ladur, vale bu mug‘laq alfozingdin (chalkash so‘zlar) maqsad tamom mahum bo‘lmaydur (tushunmaydi). G‘olibo xat bitarda koxilliging (bo‘shliging) ham ushbu jihattindir. Takalluf (hashamat, bezak) qilay deysan, ul jihatdin mug‘laq bo‘lur, din nari betakalluf va ravshan va pok alfoz (til) bila biti, ham senga tashvish ozroq bo‘lur va o‘qig‘uvchiga. ("Boburnoma"dan)
Hikmat va "Boburnoma"dan olingan parcha asosida o‘qituvchi o‘quvchilarga yozuv va imloning ahamiyatini, xat yozish odobini tu­shuntiradi. So‘ngra o‘qituvchi o‘quvchilarni Qonun matni bilan tanishtiradi. Darslikdagi mavzuga oid savollar asosida suhbat uyushtiradi, respublikanining har tomonlama kamol topishini va jahon aloqa tizimiga kirishini jadallashtirish maqsadida lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosi joriy etilayotganini dalillar asosida tushuntiradi.
O‘zbek alifbosi "Kim tez va to‘g‘ri ayta oladi?" musobaqa tarzida ayttiriladi. Shu o‘rinda alifboni noan’anaviy teskari tarzda ayttirib ko‘rish, alifbo asosida "So‘zlar zanjiri" o‘yinini o‘tkazish ham yaxshi natija beradi.
N a m u n a: So‘zlar zanjiri: adib- bod- de -eg –goh -huzur kabi.