6-sinf geografiya

Tekisliklar
Tog’lar

4. Yillik yog’in miqdori 200 mm, bug’lanish 1000 mmga teng bo’lsa, namlik koefitsentini aniqlang.

5. Quyidagi geografik atamalarning lug’aviy ma’nosini yozing.
Orientirlash, maorlar.


12-variant savollariga javoblar
1-Savolni javobi

1. 
   Plan va Xaritalarning masshtablari hamisha sm larda ifodanadi. Binobarin xarita masshtabini topish uchun berilgan haqiqiy yani yer yuzasidagi masofani sm larga aylantiramiz
   

700m=70 000 sm
Xosil qilingan ifodani xaritada o’lchangan masofa 7 sm ga bo’lamiz
70 000:7=10 000
Masshtab 1:10 000 ekan

b) 1 km uzunlikdagi ko’cha 10 sm bo’lsa bu masalada ham avval 1 km ni sm larda ifodlaymiz

1km=1000 metr
1000 metr= 100 000sm
Xosil qilingan ifodani xaritada o’lchangan masofa 10 sm ga bo’lamiz
100 000:10 =10 000
Masshtab 1:10 000
v) 2 km uzunlikdagi ko’cha 20 sm bo’lsa bu msalada ham avval 1 km ni sm larda ifodlaymiz
2km=2000 metr
2000 metr= 200 000sm
Xosil qilingan ifodani xaritada o’lchangan masofa 20 sm ga bo’lamiz
200 000:20 =10 000
Masshtab 1:10 000
Javob:a) 1:10 000 b)1:10 000 v)1:10 000


2-savolni javobi
Jadvalda berilgan daryolar qaysi materikka tegishli ekanligini aniqlang.

№	Daryo nomi	Qaysi materik daryosi
1	Missuri	Shimoliy Amerika
2	Darling	Avstraliya
3	Rio-Grande	Janubiy Amerika
4	Ili	Yevrosiyo
5	Avlio-Lavretey	Shimoliy Amerika
6	Amur	Yevrosiyo
7	Niger	Afrika
8	Don	Yevrosiyo
9	Oranj	Afrika
10	Limpopo	Afrika

3-savolni javobi
Berilgan relyef shakllaridan foydalanib “Afrika relyefi” jadvalini to’ldiring.
(Axaggar, Atlas, Appalachi, Gobi, Qarnob, Tibet, Kavkaz, Kalaxari, Kap, Oloy, Namib, efiopiya, Sahroi-Kabir, Nishopur, Hindikush, Valday, And, La-Plata, Nubiya, Alp).
“Afrika relyefi” jadvali

№	Tekislik relyef shakli	Tog’lik
1	Kalaxari	Axaggar
2	Namib	Atlas
3	Sahroi-kabir	Kap
4	Nubiya	Efiopiya

4-savolni javobi
4. Yillik yog’in miqdori 200 mm, bug’lanish 1000 mmga teng bo’lsa, namlik koefitsentini aniqlang.
Namlik koefitsentini quyidagi formula yordmida aniqlaymiz
K=Y_m/B
K= Namlik koefitsenti
Y_m=Yog’in miqdori
B=Bug’lanish miqdori
K=200/1000
K=0.2 %
Namlik koeffitsientiga qarab yer sharidagi hududlar quyidagicha tasniflanadi

3. 
   Namchil- namlik koeffitsienti 1 dan kata bo’lsa
   
4. 
   Qurg’oqchil- o’z navbatida 2ga bo’linadi kuchsiz qurg’oqchil bunda namlik koeffitsienti
   

0.55-1 sonlari orasida bo’ladi. Qurg’oqchil bunda namlik koeffitsienti 0.33-0.55 sonlari orasida bo’ladi
c) Quruq- bunda namlik koeffitsienti 0.33 sonidan kam bo’lsa quruq hudud deyiladi, bizning masalamizda 0.2 %ga teng bo’ldi bu quruq arid zona hisoblanadi bu asosan cho’llarga to’g’gri keladi.
javob: 0.2%ga teng quruq hudud hisoblanadi
5-savolni javobi
Orientirlash- O’zi turgan joyni osmon jismlariga va boshqa yo’llar bilan ufq tomonlarini aniqlash tushuniladi. Buni qutb yulduzlari quyoshni chiqishi va yulduzlarga qarab aniqlanadi.
Maorlar- Maorlar Yangi Zellandiya tub joy aholisi hozirda ularni umumiy aholi orasidagi ulushi 9% dan oshdi.


13-variant
1. Yillik yog’in miqdori 100 mm, namlik koeffitsenti 0,5 % ni tashkil etsa, bug’lanuvchanlikni aniqlang.

2. “Zarafshon vodiysining o’simlik va hayvonot dunyosi” jadvalini to’ldiring.

№	O’simlik olami	Hayvonot dunyosi

3. SHimoliy Amerika materigiga tegishli bo’lgan relyef shakllarini ajratib yozing.

Kordileriya, La-Plata, Bo’kantog’, Qoyali tog’lar, Kopetdog’, Appalasi, Hindukush, Kolorado, Yetimtog’, Safedko’h, Gviana, And, Buyuk tekisliklar, CHingiztog’.
4. 6 kg Qo’ng’ir ko’mir qancha issiqlik beradi?

5. Quyidagi geografik atamalarning lug’aviy ma’nosini yozing.

Relyef, Rimlend


13-variant savollariga javob
1-Savolni javobi
Yillik yog’in miqdori 100 mm, namlik koeffitsenti 0,5 % ni tashkil etsa, bug’lanuvchanlikni aniqlang.

Namlik koeffitsentini quyidagi formula yordmida aniqlaymiz:

K=Y_m/B

K= Namlik koeffitsenti
Y_m=Yog’in miqdori
B=Bug’lanish miqdori
Bu formuladan quyidagi tenglikni hosil qilamiz 0.5=100/b bu ifodadan B ni topsak
B =200 mm ekanligi kelib chiqadi