BIOLOGIYA
46. Ona 8 yoshli qizini vrach qabuliga quyidagi
shikoyatlar bilan olib keldi: yoshiga nisbatan bo’yi
kichkinaligi, aqliy va jismoniy rivojlanishi juda
sekinlashganini aytdi.Vrachning bemorga qo’ygan
tashxisi?
A) meksidema;
B) Bazedov;
C) balog’atga yetishida tirotoksikozning yengil alomatlari;
D) kretinizm;
47. Jinssiz ko’payish usullari (a) va jinsiy ko’payish
shakllarini (b) belgilang?
1. shizogoniya; 2. oogamiya; 3. binar; 4. izogamiya;
5. poliembrioniya; 6. fragmentatsiya; 7. geterogamiya.
A) a- 1,3,5,6; b-2,4,7; B) a- 1,3,6; b-2,4,5,7;
C) a- 1,3,5,7; b-2,4,6; D) a- 1,4,5,6; b-2,3,7;
48. Quyidagicha tuzilishga ega to‘pgullar qaysi
o‘sirnliklarga xos?
1) gulpoyaning uchi etdor likopchasimon kengaygan;
2) asosiy gulpoyaning uchiga oddiy soyabonchalar birikadi; 3) asosiy gulpoyadagi oddiy boshoqchalar yig‘indisidan iborat.
A) 1 — kakra; 2 — shashir; 3 — sachratqi;
B) 1 petrushka; 2 — qoqio‘t; 3 — arpa;
C) 1 kungaboqar; 2 — shivit; 3 — bug‘doy;
D) 1 — javdar; 2 — bodiyon; 3 — qora jusan;
49. To’g’ri fikr berilgan (a) va noto’g’ri fikr (b) berilgan
qatorlarni belgilang?
A) a-ilik suyagining pastki uchi tovon va panja
suyaklariga borib tutashgan; b-oshqozonning birinchi
bo’lmasida oziq yumshaydi;
B) a-ilik suyagining pastki uchi tovon suyaklariga borib
tutashgan; b-oshqozonning ikkinchi muskulli bo’lmasida
oziq maydalanadi;
C) a-ilik suyagining pastki uchiga panja suyaklari kelib
tutashgan; b-oshqozonning birinchi muskulli bo’lmasida
oziq maydalanadi;
D) a-ilik suyagining pastki uchiga barmoq suyaklari kelib
tutashgan; b-oshqozonning birinchi muskulli bo’lmasida
oziq maydalanadi;
50. Adir, tog‘ va yaylov mintaqalaridan noma‘lum 120 ta
o‘simliklar olib kelindi. Olib kelingan o‘simliklar tekshirib
ko‘rilganda: 36 ta o‘simliklarni arxegoniysi urug‘kurtakda
joylashganligi, 74 ta o‘simliklarni spora beruvchi
boshoqlarga egaligi va qolgan o‘simliklarni gulqo‘rg‘oni
murakkabligi aniqlandi. Olib kelingan o‘simliklarning
nechtasini magnoliyatoifa bo‘limiga kiritish mumkin emas?
A) 36 tasini; B) 74 tasini;
C) 10 tasin; D) 110 tasini;
51. Tabiatning tarixiy rivojalanish natijasi nima deb ataladi?
A) Evolutsiya; B) Ontogenez;
C) Filogenez; D) Biologik Sistema;
52. Energiya almashinuvining birinchi bosqichida ajralgan energiya miqdori , ikkinchi anaerob bosqichda ATF da to’plangan energiya miqdoridan 4 marta kam, uchunchi aerob bosqichda 3600 kj energiya ATF da to’plangan, uchala bosqichda ajralgan energiyaning jami miqdorini kj da aniqlang?
A) 7150; B) 7050; C) 7000; D) 7100;
53. Organizmlar hujayrasining necha % ni organik moddalar tashkil qiladi?
A) 20-30 %; B) 30-40 %;
C) 40-50 %; D) 50-60 %;
55. Meduzalar nimalardan kelib chiqqan?
A) bir xujayrali xivchinlilardan;
B) korall poliplardan;
C) gidrasimonlardan;
D) yassi chuvalchanglardan;
56. Qaysi javobda yasmiqqa xos bo’lgan belgilar ko'rsatilgan?
1) burchoqdoshlar oilasiga mansub; 2) guli to'g'ri;
3) sho'radoshlar oilasiga mansub; 4) guli qiyshiq;
5) mevasi chatnaydigan, dukkak; 6) changchisi 6 ta;
7) mevasi quruq, yong'oqcha;
A) 1, 3, 4; B) 2, 5, 6; C) 3, 4, 7; D) 1, 4, 5;
57. Ekologik piramidada ozuqa zanjiri bug’doy, chigirtka, kaltakesak va lochindan iborat. Ozuqa zanjiridagi II darajali konsumentlarning umumiy biomassasi 715 kg ni Tashkil etsa, produtsentlarning umumiy biommassasini (kg) da aniqlang?
A) 65000; B) 65500;
C) 71500; D) 70000;
58. Noma`lum hayvon 3 marta meridian bo`linish bilan 4 marta ekvatrial bo`linishi natijasida blastamerlardagi xromasomalar farqi 15872 ni tashkil qilsa tuxum hujayrasida nechata xromasoma bo`ladi?
A)64; B)32; C)30; D)16;
59. Hayvonlar o’rtasidagi to’g’ri o’shashlikni toping.
A) kanalar qon so’rishi bilan erkak chivinlarga o’xshaydi;
B) o’rgimchak ozig’I tashqi muhitta hazm bo’lishi bilan falangaga o’xshaydi;
C) qisqichbaqa tunda ov qilishi bilan qurbaqaga o’xshaydi;
D) sariq firavn chumolisi noto’g’ri rivojlanishi bilan oq chumolilarga o’xshaydi;
60. Bir DNK da 750 ta, 2-DNK da 1100ta nukleotid bo`lsa, 1-DNK dagi purin asosi G lar sonidan 2,5 marta ko`p, 2-DNKdagi adeninlar soni pirimidin sonidan 2,75 marta kam bo`lsa, 2ta DNKdagi vodorod bog`lar ayirmasini aniqlang?
A) 550; B) 450; C) 350; D 250;
61. Bezgak(a), ichburug’(b) va leyshmaniya(c) qo`zg`atuvchilarini to`g`ri juftlang?
A) a-sodda hayvon b-bakteriya c-hashorat;
B) a-sodda hayvon b-virus c-sodda hayvon;
C) a-hashorat b-bakteriya c-sodda hayvon;
D) a-sodda hayvon b-sodda hayvon c-sodda hayvon;
62. Qaysi oila vakillari uchun bir jinsli gullar xos(a) va xos emas(b)?
1) ra’nodoshlar 2) karamdoshlar 3) sho’radoshlar
4) ituzumdoshlar 5) bug’doydoshlar 6) piyozdoshlar
7) gulhayridoshlar 8) tokdoshlar
A) a-3,5,6; b-1,2,7,8; B) a-5,8; b-1,3,6,7;
C) a-3,5,8; b-1,2,6,7; D) a-2,6,7; b-3,8;
63. Sholi o’simligida 150 tq urug’ hosil bo’lgan bo’lsa, markaziy hujayrani urug’lantirishta qatnashgan spermiylar sonini aniqlang?
A) 300; B) 75; C) 150; D) 600;
64. Qaysi hayvonning urug’langan tuxumi tiniq,
yopishqoq, shilimshiq modda hosil qiladi?
A) askarida; B) ugor;
C) lansetnik; D) baqa;
65. Obitjonning ovqat ratsionida oqsil, uglevot va yog’ning massa nisbati 1;1;1 bo’lib umumiy ovqatdan ajralgan energiya 5928 kj ni taskil qiladi. Obitjonning ovqt tarkibidagi yog’dan ajralgan energiya oqsil va uglevotdan ajralgan energiyadan qanchaga (kkal) farq qiladi
A) 296; B) 176; C) 88; D) 148;
66. Po’stloqdagi qalin qobiqli, cho’ziq, o’lik hujayralar qaysi to’qima xiliga mansub?
A) qoplovchi; B) mexanik;
C) o’tkazuvchi; D) mexanik va o’tkazuvchi;
67. Jabralari jag`oyog`lari asosida joylashgan hayvonlarni aniqlang?
1.beluga 2.bitiniya 3.perlovitsa 4.omar 5.sterlayt 6.midiya 7.krab 8.krevetka 9.bakra 10.zaxkash
A)8,7,10; B)4,6,7; C)1,5,9; D)2,4,8;
68. Albumin keltirilgan qatorni toping.
A) Tuxum oqsili; B) Qon oqsili;
C) Xromaprotein; D) Lipoprotein;
69. Quyidagi ta’rif qaysi organaoidga tegishli? -vazifasi oqsil sintezi va uni tashish bo’lib, uni ribosomalar bilan hamkorlikda amalga oshiradi.
A) Donador endoplazmatik to’r;
B) Lizosoma;
C) Silliq endoplazmatik to’r;;
D) Golji majmuasi;
70. DNK qo`sh zanjirida 126 ta vodorod bog` bo`lib sitozin purin asosidan 1,6 marta kam bo`lsa, umumiy nukleotidlarni aniqlang?
A) 104; B) 98; C) 96; D) 108;
71. Ko’k-yashil suvo’tlar berilgan qatorni belgilang?
A) Xrokokk, ossilatoriya, nostok;
B) Xlorella, nostok, spirogyra;
C) Ulotriks, nitella, xrokokk;
D) Laminariya, xlorella, nostok;
72. Glyukoza parchalanishining birinchi anaerob bosqichida 8 ta ATF hosil bo’lgan, ikkinchi aerob bosqichda hosil bo’lgan energiyaning 4640 kj issiqlik sifatida ajralgan bo’lsa , aerob va anaerob bosqichida ATF da to’plangan energiya miqdorini (kj) da aniqlang?
A) 6080; B) 5600; C) 4200; D) 4680;
73. Ekologiya fan sifatida birinchi bo’lib qachon va kim tomonidan kiritilgan?
A) A.Gumbold, 1866; B) E.Gekkel, 1866;
C) V.N.Sakuchaev, 1831; D) A.Tensli, 1878;
74. Quyidagi hayvonlarni ularning tishlariga xos bo‘lgan
xususiyatlar bilan juftlang.
a) mayda tishchalar bilan qoplangan muskulli tilcha;
b) yuqori jag‘ va tanglayidagi konussimon tishchalar;
c) oziqni ushlab turuvchi konussimon bir xil tishlar .
1) delfen; 2) norka; 3) suv shillig‘i; 4) ko‘l baqasi; 5) jayra; 6) ko‘k kit; 7) nutriya; 8) kasatka; 9) povituxa;
10) bedapoya shillig‘i
A) a – 3, 10; b – 1, 6, 8; c – 4, 9;
B) a – 1, 2; b – 1, 6; c – 3,10;
C) a – 3, 10; b – 4, 9; c – 1, 8;
D) a – 3, 4; b – 5, 6; c – 7, 8;
75. Sistanuriya buyrak kassalligi bo`lib dominat holda irsiylanadi.Gomozigota holatda buyrakka tosh yig`iladi, geterazigota holatda siydik tarkibi sistein miqdori ortib ketadi.Siydigida sisteini ko`p bo`lgan erkak va ayol oilasidagi farzandlarning necha foizida buyragida tosh bo`ladi?
A) 25; B) 50; C) 75; D) 0;