6 olmosh ravish fe’l olmosh



Download 93,03 Kb.
bet2/38
Sana20.03.2022
Hajmi93,03 Kb.
#503134
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38
Bog'liq
OLMOSH RAVISH FE\'L

1. Ko‘rsatish olmoshlari oldingi gap, gapdagi biron-bir so‘z, so‘z birikmasi o‘rnida qo'llanilib, unga ishora qiluvchi yoki biror so‘zni aniqlab keluvchi olmoshlardir. So‘z ma’nosini aniqlab keluvchi olmoshlar o‘zi aniqlayotgan so‘zdan oldin qo‘llanadi. Masalan: Bu daftar meniki. So‘z ma’nosiga ishora qiluvchi olmoshlar esa o‘zi ishora qilayotgan so‘zdan keyin qo‘llanadi. Said yaxshi odam, о‘shaning uyiga boramiz.
Bu, shu, u, o‘sha, ana, mana, ushbu kabi so‘zlar ko‘rsatish olmoshlari sanaladi. Yozuvda manа shu, mana bu, ana bu, ana shu olmoshlari ajratib yoziladi. Ba’zan bu olmoshlar og‘zaki nutqda manavi, anavi tarzida talaffuz qilinishi va shunday yozilishi mumkin.
Egalik, kelishik hamda -day,-dek,-aqa,-cha qo‘shimchalari qo‘shilganda, asos bilan qo‘shimcha o’rtasiga bir n tovushi orttirib talaffuz qilinadi va shunday yoziladi. Masalan: bunim, uningiz,shunday, o'shanaqa, buncha.
Ba’zan bir ko‘rsatish olmoshiga birdan ortiq egalik qo‘shilishi mumkin: bunisi, shunisi.
Ko‘rsatish olmoshi gapda barcha gap bo‘lagi vazifasida qo‘llana oladi. Ko‘rsatish olmoshi sodda, qo‘shma, takror va juft qo‘llanadi.


2. Kishilik olmoshlari uch shaxsdan biriga ishora qiluvchi olmoshlardir.
So‘zlovchi birinchi shaxs, tinglovchi ikkinchi shaxs, nutqdan tashqari barcha shaxs, narsa, voqea-hodisalar o‘zga, ya’ni uchinchi shaxs sifatida qaraladi.

I shaxs

Men

Biz

II shaxs

Sen

Siz

III shaxs

U

Ular

Ba’zan biz, siz, ular birlik ma’nosida ham qo‘llaniladi, bunday hollarda ular uslubiy vazifa bajargan hisoblanadi. Biz birlik ma’nosida qo‘llanganda kamtarlik, bajargan ishida o‘zini ta’kidlamaslik ma’nosini bildiradi.Misol: Mening uyim о'rniga Bizning uyimiz. Men g‘olib chiqdim о‘rniga Biz g'olib chiqdik.


Shuningdek ,siz,ular yakka shaxsga ishora qilib, hurmat ma’nosini bildiradi.
Misol: Sen kelding o‘rniga Siz keldingiz, U keldi o‘rniga Ular keldilar.
Siz hurmat ma’nosini bildirganda, ko‘pincha, ko‘plik ma’nosini ifodalash uchun unga-lar qo‘shimchasi qo‘shiladi.
Misol: Sizlarga doimo baxt yor bo'lsin. Agar -lar sen olmoshiga qo‘shilib kelsa, tinglovchini biroz kamsitish ma’nosini bildiradi.Misol: Senlarga aytyapman, gapga quloq solsang-chi.

Download 93,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish