6 olmosh ravish fe’l olmosh

qo 'shimchalari deyiladi.
Bizni o’rab turgan olamda harakat uch shaxs tomonidan bajariladi Ular: l-shaxs so’zlovchi,
2-shaxs tinglovchi, 3-shaxs nutq jarayonidan tashqaridagi o’zga shaxs.
Bunday qo'shimchalarning shaxs-son qo'shimchalari deb yuritilishiga sabab shuki, shaxs qo'shimchalari ayni paytda sonni ham bildirib turadi: yo birlik, yo ko'plik shaklida bo'ladi. Fe’llarning I va II shaxsi maxsus shakllar orqali ifodalanadi. III shaxsda esa zamon qo’shimchalari shaxs ma’nosini ham ifodalaydi.
O’tgan zamonning -di hamda kelasi zamon shart mayli -sa shakllaridan so’ng -m, -ng, -k, -ngiz qo’shimchalari; ravishdosh, sifatdosh shakllari hamda sof fe'lning hozirgi zamon shakllaridan so’ng -man,-miz, - san,-siz qo’shimchalari qo'llaniladi.


Birlik Ko‘plik
I shaxs yozdi-m yozdi-k
II shaxs yozdi-ng yozdi-ngiz
III shaxs yozdi yozdi(lar)


Ba'zi holatlarda Ishaxsni ifodalash uchun II shaxs qo'shimchasi, shuningdek, birlik ma'nosini ifodalash uchun ko'plik qo'shimchalari qo'llanishi mumkin. Bunday holatlar ma’lum uslubiy maqsadda ro'y beradi. Masalan: Yurasan, yurasan, hech masofa kamaymaydi-yuraman, yuraman, hech masofa kamaymaydi.
II va III shaxs birlik shakllari o'rnida ko'plik shakli qo'llanilsa, shaxs ko'pligi emas, balki shaxsga hurmat ma’nosi ifodalanadi. Masalan, Dadam keldilar. Siz juda yoqimli kuyladingiz. So'zlang.
Ayrim o'zbek shevalarida shart maylidan keyin qo'shiladigan shaxs-son shakllari o'rniga o'tgan zamonning -ganshakli, hozirgi va kelasi zamon shakllaridan keyin ishlatiladigan shakl qo'llaniladi. Masalan, borsa o'rniga borsamiz, borsavuz.
III shaxs shaklining ba’zan so’roq shaklida ta'kid, do'q uchun ikkinchi shaxsga nisbatan qo'llanishi uchraydi. Bu hodisa ko'proq og’zaki nutqqa xos: Tinch qo’yadimi o’zi, he...koyigan bo’ldi qora yigit.
I shaxs ko’plik I shaxs birlik qo'shimchalari o’rnida keladi va bunda kamtarlik, mag'rurlik, hurmat yo ko'tarinkilik kabi ma'nolar ifodalanadi:
- Yo'q demang, aka. Biz ham tushunadigan odammiz. Xafa qilmaymiz, - Alimardonning
о'ylanib turganini о'zicha tushundi. (O'. H.)
II shaxs ko'plik o’rnida I shaxs ko'plik keladi. Bunda so'zlovchi bilan tinglovchining bir-biriga yaqinligi, orasi yaqinlik ma'nosi ifodalanadi: Qani, bolalar, yozamiz. (Yozinglar, bolalar)