6 olmosh ravish fe’l olmosh



Download 93,03 Kb.
bet26/38
Sana20.03.2022
Hajmi93,03 Kb.
#503134
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   38
Bog'liq
OLMOSH RAVISH FE\'L

-gan (-kan, -qan) qo'shimchasi bilan yasalgan o'tgan zamon shakli harakat va holatning ilgariroq bajarilganini bildiradi va bu qo'shimchadan so'ng shaxs-son qo'shimchasining –man,-miz,-san,-sizshakllari qo'shiladi: borganman, borganmiz kabi.
Edi, ekan, emish fe’llari to'liqsiz fe’llar sanaladi. Bu fe’llar yetakchi fe’lning zamon shakllaridan so'ng keladi, shaxs-son qo'shimchalari to'liqsiz fe’lga qo'shiladi :kelgan ekansan (eding,emishsan),kelayotgan ekansan(eding, emishsan) kabi.


Eslatma:Edi, emish, ekan to'liqsiz fe’llari -di, -mish, -kan shaklida ham qo'llaniladi. Masalan, borgandi (edi), borganmish (emish), kelarkan (ekan).

2. Hozirgi zamon shakllari harakat va holatning gap aytilayotgan vaqtda yuz berishini ifodalaydi va fe’l asoslariga –yap(ti), -moqda, -(a)yotir, -(a)yotib qo'shimchalarini qo'shish bilan hosil qilinadi. Masalan,yozyapti, yozmoqda, yozayotir. Hozirgi zamon shakllari harakat va holatning gap aytilayotgan vaqtda yuz berishini ifodalaydi. Shaxs-son qo'shimchalari zamon qo'shimchalaridan so'ng qo'shiladi:bormoqdaman,borayotibman,borayotir kabi.


-yotir, -yotib shakllari unli bilan tugagan fe’l asoslariga, -ayotir, -ayotib shakllari esa undosh bilan tugagan fe’l asoslariga qo‘shiladi (o‘qiyotir,borayotir kabi)
-yap shakli undosh bilan tugagan fe’l asoslariga qo'shilib -ayap holida talaffuz qilinsa ham, -yap yoziladi. Masalan, boryapman (borayapman emas).
Hozirgi zamon shakllari ma’lum uslubga xoslangani bilan o'zaro farqlanadi, -yap uslubiy betaraf (neytral) shakl bo‘lsa, -moqda,-yotir yozma nutq uslubiga xosdir.



Download 93,03 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   22   23   24   25   26   27   28   29   ...   38




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish