O`zbekiston Respublikasi Axborot texnologiyalari Vazirligi Muhammad al - Xorazmiy nomidagi Toshkent Axborot Texnologiyalari Universiteti Qarshi filiali
Kompyuter tarmoqlari fanidan
6-MUSTAQIL ISHI
Mavzu: Kompyuter tarmoqlarida adreslash
Kompyuter tarmoqlarida adreslash.
Reja
Mahalliy kompyuter tarmoqlarini tahlil qilish
LANning tahdidlari va zaifliklari
\
O‘tgan asr 80-yillarining birinchi yarmida va keyinchalik TCP/IP nomini olgan axborot uzatish modeli protokoli yaratilgan. TCP/IP stek protokoli to‘rt pog‘onali tuzilishga ega bo‘lib, har bir pog‘onada o‘zining protokollari mavjud. Bu protokol orqali adreslashdan nafaqat internet tarmog‘i elementlarini adreslashni amalga oshirish mumkin, balki lokal tarmoqda ham foydalanuvchilarga noyob adreslar berish mumkin. Adreslash orqali tarmoq foydalanuvchilari bir-biridan farqlanadi va paketlar aniq belgilangan foydalanuvchiga yetib borishi kafolatlanadi.
Internetda ko‘plab turli xil paketlardan foydalaniladi, lekin asosiylaridan biri bu — IP-paketdir (RFC-791). IP-protokol ishonchli bo‘lmagan transport muhitini taklif etadi. Mazkur protokolning ma’lumotlarni uzatish algoritmi juda ham oddiy: xato hollarda deytagramma tashlab yuboriladi, jo‘natuvchiga esa tegishli ICMP-xabar yuboriladi (yoki hech narsa yuborilmaydi).
IPv4 protokoli o‘tgan asrning 70-yillarida ishlab chiqilgan. 232 ta adreslarini taqdim eta olish imkoniga ega bo‘lgan bu protokol bir qancha kamchiliklarga ega. Eng asosiysi, adreslar soni barcha ehtiyojlarni qondirish uchun kamlik qiladi. Bundan tashqari, xavfsizlik masalalari ushbu protokolda ko‘rib chiqilmagan.
IPv6 protokoli IPv6 4-versiyaning vorisi bo‘lgan Internet protokolining yangi versiyasini ifoda etadi. IPv4 ga nisbatan IPv6 dagi o‘zgarishlarni quyidagi guruhlarga ajratish mumkin: Adreslashning kengayishi. IPv6 da adres uzunligi 128 bitgacha kengaytirilgan (IPv4 da 32 bit), bu esa adreslash iyerarxiyasining ko‘proq darajalarini ta’minlash, adreslashtiriladigan tugunlar sonini oshirish, avto-konfiguratsiyani soddalashtirish imkonini beradi.
TCP/IP tarmig‘idagi har bir kompyuter adresi uch sthdàn ibîràt: — Elåmåntning lîkàl àdråsi. Lîkàl tàrmîg‘igà kiruvchi elåmåntlàr uchun – bu tàrmîq àdàptåri yoki màrshrutizàtîr pîrtining MÀS àdråsi, misîl ushun 11-A0-17-3D-BC-01. Bu àdrås qurilmàning ishlàb chiqàruvchisini bålgilàydi và judà nîyob hisîblànàdi. Texnologiyalarning jadal rivojlanishi davrida axborot xavfsizligi muammosi eng dolzarb bo'lib turibdi. Avtomatlashtirilgan axborotni qayta ishlash va boshqarish tizimlaridan foydalanish axborotni ruxsatsiz kirishdan himoya qilishni keskinlashtirdi. Kompyuter tizimlarida axborotni muhofaza qilishning asosiy muammolari ma'lumot tashuvchisi bilan qattiq bog'liq emasligi sababli paydo bo'ladi. Uni osongina va tezda nusxalash va aloqa kanallari orqali o'tkazish mumkin. Axborot tizimi qoidabuzarlarning tashqi va ichki tahdidlariga moyil.
Kompyuter tarmoqlarida ishlashda axborotni muhofaza qilishning asosiy muammolarini taxminan uch turga bo'lish mumkin:
Axborotni ushlab qolish (axborot sirini buzish),
Axborotni o'zgartirish (asl xabarni buzish yoki boshqa ma'lumot bilan almashtirish),
Bugungi kunda kompyuter tizimlarini ruxsatsiz kirishdan himoya qilish, dasturiy ta'minot va kriptografik mexanizmlarning apparat bilan taqqoslaganda rolining oshishi bilan tavsiflanadi. Axborot xavfsizligi sohasidagi yangi muammolar allaqachon hisoblash murakkabligi yuqori bo'lgan protokol va mexanizmlardan foydalanishni talab qilmoqda. Ushbu muammolarning echimlaridan biri bu virtual xususiy tarmoqlarni (VPN) yaratishdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |