6-mavzu. Xalqaro korporatsiyalar Xorijiy mamlakatlarda moliya tizimi sub’ekti sifatida Reja

I _T = 1/3 (A _I /A + R _I /R + S _I /S) x 100 % ,

Bunda,

I _T — transmilliylashuv indeksi, %;

A _I — xorijiy aktivlar;

A — umumiy aktivlar;

R _I — xorijiy filiallarda mahsulot va xizmatlar sotish hajmi;

R — mahsulot va xizmatlar sotishning umumiy hajmi;

S _I — xorijdagi shtatlar (ish o’rinlari);

S — kompaniya ishchilarining umumiy shtati.

Zamonaviy TMKlar faoliyatida quyidagi asosiy tendentsiyalar kuzatilmoqda:

• 
  aktivlarning umumiy hajmida xorijiy aktivlar ulushiga ko’ra tasniflashda AQShning TMKlari etakchilik qilishmoqda;
  
• 
  Yaponiya TMKlarining faoliyati 1970-1980 yillarda boshqa TMKlarga nisbatan birmuncha barqaror bo’lgan, lekin umumiy holda hozirgi vaqtdaham ular TMKlar raqobatlashuvida o’zining mustahkam o’rnini egallab kelishmoqda;
  
• 
  hozirgi davrda Xitoy TMKlari jadal sur’atlarda o’z faoliyatlarini kengaytirmoqda, shuningdek, TMKlar faoliyatini rivojlantirishga qaratilgan faol tadbirlarni amalga oshirayotgan mamlakatlar qatoriga Braziliya, Janubiy Koreya, Hindiston va Malayziyani kiritish mumkin;
  
• 
  Evropa TMKlari mashinasozlik, elektrotexnika, avtomobilsozlik, farmatsevtika sanoati kabi yirik xarajatlar talab etuvchi sohalardagi ilmiy tadqiqot va ishlanmalarni rivojlantirishga alohida e’tibor berishmoqda;
  
• 
  Tarmoq tarkibi nuqtai nazaridan eng yuqori transmilliylashuv indeksini kimyo va farmatsevtika sanoatidagi TMKlar, undan keyingi o’rinlarni oziq-ovqat va elektronika sanoati egallashgan, eng past indeks esa savdo kompaniyalariga tegishlidir.