6-mavzu. “Tarbiya” fanidan sinfdan tashqari ishlarga zamonaviy yondashuv

Faoliyatning biror maqsadga qaratilganligi avvalo barcha ishlarning shaxsning ijtimoiy qimmatli, g‘oyaviy-axloqiy sifatlarini tarbiyalashga, sinf jamoasining maqsadga erishishga qaratilganligi sifatida namoyon bo‘ladi.
Biror maqsadga qaratilganlik yana shunda ifodalanadiki, faoliyatning ijtimoiy ahamiyatli maqsadi o‘quvchilaming o‘zlari tomonidan qabul qilinadi, anglab olinadi va amalga oshiriladi. Biror maqsadga qaratilganlik o‘quvchilarning faolligi va mustaqilligi talabi bilan mustahkam bog‘langan. Ijtimoiy faoliyatda faollik ko‘rsatish bar qaysi yoshdagi o‘quvchiga xosdir. Kichik yoshdagi o‘quvchi ko‘p narsa qilishni istaydi, ammo o‘zining imkoniyatlari darajasini bilmaydi, yetarli malaka, sabot-matonat, qat’iylikka ega emas. O‘quvchilami ishga asta-sekin jalb qilish, ularga tobora ko 'proq mustaqillik berish jamoa hayotining murakkablashib boruvchi me’yorlarini egallab olishiga yordam bcradi.
Faollikka va mustaqillikka tayanish har qanday aniq ishni tashkil etish uslubiyotida asosiy talablardan biri sifatida namoyon bo‘ladi. Agar o‘quvchilar biror tadbirni o‘tkazishga qaror qilgan bo‘lsalar, bu qarorga o‘zlari kelishgan bo‘lishlari kerak. U sinf rahbari tomonidan tanlangan parchalarni shunchaki yodlash va uni o‘qish bilan almashtirilmasligi, balki tadbirni tayyorlash jarayonidagi qizg‘in va faol ishlar davomida amalga oshirilishi lozim. O‘quvchilami jamoa ishiga jalb qilish yo‘li bilan ularning ongi va xulq-atvoriga ta’sir etish jarayoni amalga oshiriladi. Agar o‘quvchilar o‘z ishlarining ijtimoiy ma’nosini anglasalar, qiyinchiliklami yengib o‘tsalar, ijtimoiy maqsadga erishsalar bu jarayon samarali bo‘ladi.
Yorqinlik va jo‘shqinlik talabidan kelib chiqish sinf rahbari ish faoliyatiga yangicha ruh va mazmun baxsh etadi. Agar o‘smirlar oldida yorqin, qiziqtiruvchi maqsad bo‘lsa, ular juda ko‘p ishlarni amalga oshirishlari mumkin. Sinf an’analari va bayramlarini nishonlash, tog‘larga, shaharlarga sayohat qilish qaysi o‘quvchini befarq qoldiradi deysiz? Gap bolalarning ko‘nglini olish, ular uchun mumkin qadar ko‘proq bayramlar uyushtirishda emas, balki sinf jamoasining kundalik hayoti yetarlicha yorqin va jo‘shqin bo‘lishida, ijtimoiy yo‘nalish olgan faoliyatda quvonchli kechinmalar paydo bo‘lishidadir.
O‘quvchilaming g‘oyaviy-axloqiy jihatdan o‘sishi, ijobiy sifatlarning tarkib topishi, shaxsning rivojlanishidagi kamchiliklarning yo‘qotilishi - bu tarbiyaviy natijadir.