6-mavzu matni

6.6. Skanerlangan tasvirlarni vektorlash va gibrid taxrirlash uchun dasturiy vositalar

Loyiha – konstruktorlik, kartografik, geoinformatsion yoki yer tuzish masalalarini yechish uchun avtomatlashtirilgan ishchi o’rin tashkil etishda, amalda turli qanday firma avtomatlashtirilgan loyihalash tizimida ko’p yillik qog’ozli, foto va slaydli arxivlarda saqlanayotgan, oldin ishlangan materiallardan foydalanish muammosiga duch keladi. Skaner bo’lsa, turli qanday hujjatni elektron shaklga o’tkazish ko’p mehnat talab etmaydi. Natijada rastrli formatlarning biriga tasvir yozilgan fayl olinadi. Asta–sekin arxivning to’la elektron versiyasini yaratish va keyinchalik elektron hujjat almashish tizimiga va ma’lumotlarni saqlashga to’la o’tish mumkin.

Loyihachiga yoki konstruktorga birinchi navbatda, skanerlangan tasvir bilan keyingi ishlash va undan yangi loyihalarda foydalanish imkoniyati katta ahamiyatga ega. Ananaviy Corel Photo – Paint yoki Adobe Photoshop kabi rastrli taxrirchilar bu maqsadlar uchun umuman yaramaydi, sababi, ular badiiy tasvirlarni yaratishga mo’ljallangan. Injener – texnik, geoinformatsion yoki kartografik chizma materiallarining rastrli elektron nusxalari bilan ishlash uchun maxsus dasturlar – vektorlovchilar va gibrid (rastrli – vektorli) tahrirchilar kerak.

Vektorlovchilar skanerlangan rastrli tasvirlarni vektorliga aylantirishga

mo’ljallangan. Keyin ular bilan ishlash uchun LIAT, GAT va kartografiyaning

ananaviy tizimlaridan foydalanish mumkin.

Gibrid tahrirchilar zarur hollarda vektorlash hamda rastrli, vektorli va gibrid chizmalarni to’g’ridan – to’g’ri tahrirlash imkonini beradi. Aytish kerakki, LIAT va GAT tushunchalarining o’zlari, avvalo, vektorli grafikaga bog’langan edi. Gibrid tahrirchilarning paydo bo’lishi bilan, amalda yangi tushuncha – rastrli – vektorli LIAT va GAT paydo bo’ldi. Gibrid tahrirchilarning, agar skanerlangan tasvirni tahrirlashda qisman vektorlashtirish zarur bo’lsa yoki u umuman talab etilmasa, o’rnini hech nima bosa olmaydi. Bu juda katta ahamiyatga ega, sababi, turli qanday vektorlash natijalarni ko’rib nazorat etish va paydo bo’ladigan xatolarni tuzatish uchun ko’p vaqt sarflashni talab etadi.

Yuqorida nomlari keltirilgan dasturlar, ham mustaqil tizimlar ham yuqori darajadagi loyihaviy tizimlarga ustqurma sifatida ishlatilishlari mumkin. Birinchi vaziyatda ular o’z ma’lumotlar formatidan foydalanishadi va skanerlangan tasvirlar bilan ishlash uchun barcha zarur asboblarni o’z ichiga oladi. Bunday gibrid tahrirchilar qator vaziyatlarda ananaviy loyihaviy tizimlarga alternativ bo’lishlari mumkin.

Ananaviy loyihaviy tizimlarga dasturiy ustqurilmalar mazmunan, ularni kuchli rastrli – vektorli tahrirchiga aylantirish imkonini beradi (masalan, Auto CAD). Shu bilan foydalanuvchiga vektorli tahrirlash vositalarining o’lchovsiz katta yig’indisidan foydalanish imkonini yaratadi.

Vektorlash va gibrid tahrirlashning universal va tor ixtisoslashgan dasturlari mavjud, ularning eng taniqlilari quyida ko’rsatilgan.

Vecrory 5.1. Skanerlash natijasida olingan rastrli tasvirlarni (chizmalar, kartalar, planlar va sh.o’.) va ularning erkin shakldagi fragmentlarini vektorli chizmalarga avtomatlashgan tarzda aylantirish tizimi. Vektorlash natijasida olingan ma’lumotlarni DXF formatini qo’llovchi quyidagi loyihaviy tizimlarga eksport qilish mumkin: Auto CAD, Auto CAD Map, Caddy, Panorama, CREDO va boshq. Vektorlashtirgich universal foydalanishga mo’ljallangan.