6-mavzu. Kreativlikning “4 P” modeli Reja

6.2. Ijodkor inson xislatlari
Ijodkorlik dunyoqarashni kemgaytirish, yangi va hayajonli narsalar qilish va o’z imkoniyatlarini to’liq ishga solishimizga bir qadam yaqinlashtiradigan tarzda o’zimizni jalb qilishimizga imkon beradi. Xo’sh, aynan nima insonni ijodkor qiladi? Ba’zi odamlar shunchaki kreativ bo’lib tug’ilishadimi yoki bu siz rivojlantira oladigan qobiliyatmi?
Kreativ shaxs bo’lish uchun bir qator qobiliyatlarga ega bo’lishlari zarur. Ba’zi odamlar, albatta, ushbu qobiliyatlar bilan tug’ilishgan bo’lishsa-da, ushbu ijodiy amaliyotlardan bir nechtasini kundalik hayotingizga qo’shib qo’yish sizning to’liq ijodiy salohiyatingizga erishishda yordam berishi mumkin.



6.2-rasm. Kreativ shaxs xislatlari²
Ijodkor (kreativ) shaxs quyidagi bir qator muhim qobiliyat (xislat)larga ega bo’lishi kerak:
1. Ijodkor odamlar energetik, ammo diqqati aniq biror maqsadga qaratilgan
Ijodkorlar jismoniy va aqliy jihatdan katta kuchga ega. Ular o’zlarining e’tiborini jalb qiladigan biron bir narsa ustida ishlash uchun soatlab vaqt sarflashlari mumkin, ammo shu bilan birga g’ayratli bo’lib qolishadi. Ular xayoliy va qiziquvchan va ko’p vaqtni dam olishda o’tkazadilar, jimgina o’ylab, o’zlarini qiziqtiradigan narsalar haqida mulohaza yuritadilar.
2. Ijodkor odamlar aqlli, ammo ayni paytda sodda
Ijodkorlar aqlli bo’lishadi, ammo 2013 yildagi tadqiqotlar shuni ko’rsatdiki, IQ darajasi juda yuqori bo’lishi, ijodiy yutuqlarning yuqori darajalari bilan bog’liq emas - shaxsiyat xususiyatlari ham muhimdir. Lyuis Termanning iqtidorli bolalarni o’rganish bo’yicha tadqiqotida, masalan, IQ darajasi yuqori bo’lgan bolalar umuman hayotda yaxshiroq ishlashlarini ko’rsatdilar, ammo IQ juda yuqori bo’lganlar aynan ijodiy daholar emas edilar. Tadqiqotga jalb qilinganlarning juda oz qismi keyinchalik hayotda yuqori darajadagi badiiy yutuqlarni namoyish etishdi.
3. Ijodkor odamlar o’yinga moyil, ammo intizomli
O’yinga moyil munosabat ijodkorlikning o’ziga xos xususiyatlaridan biridir, ammo bu yengil va hayajonli narsa, shuningdek, asosiy zid bo’lgan xususiyat – qat’iyat bilan aks ettirilgan. Ular biron bir narsa ustida soatlab ishlashadi, ko’pincha o’z ishlaridan qoniqmaganliklari uchun juda kech uxlashadi. Rassom bo’lgan odam bilan uchrashganingizda nima deb o’ylayotganingizni o’ylab ko’ring.
Tashqi tomondan, bu hayajonli, romantik va jozibali ko’rinadi. Ko’pchilik uchun, albatta, rassom bo’lish juda katta hayajonni o’z ichiga oladi. Ammo muvaffaqiyatli rassom bo’lish ham juda ko’p ishdir, buni ko’p odamlar ko’rmaydilar. Biroq, ijodkor haqiqiy ijod ham zavqni, ham mehnatni birlashtirishni o’z ichiga olishi kerakligini tushunadi.