6-mavzu Islomdan oldin Arabistonda qanday ijtimoiy-siyosiy holat yuzaga kelgan?

Islom tarixida ixtiloflar va ularning xal etilishi haqida nimalarni bilasiz?

Fiqhiy mazhablar tarixi haqida nimalarni bilasiz?

«Fiqh» esа, luq’atda «chuqur tushunish», «idrok etish», «bilish» ma’nolarini bildiradi. Istilohiy ma’nosi esа, «fiqh» – shariat hukmlarini o’rganish, shariat qoidalarini barcha qismlari bilan anglash hamda qaysi maqsadda ishlab chiqarilganini tushunish va o’zlashtirilgan ushbu ilmni amalga tadbiq etishdir. Fiqhning manbasi: Qur’on, sunnat, ijmo va qiyos. Fiqh bilan chuqurshuq’ullangan olimlar fiqhlar (fiqh olimi, huquqshunos) deb nomlandi. Bular orasida eng ko’zga ko’ringan va fiqhiy mazhabi hozirgacha etib kelgan mujtahid olimlar quyidаgilardir: Imom Abu Hanifa No’’mon ibn Sobit Kufiy, imom Molik ibn Anas Madiniy, imom Muhammad ibn Idris Shofeiy va imom Ahmad ibn Hanbal Shayboniy.

7. 
   Hanafiy mazhabining qanday manbalari mavjud?
   

Ҳанафий мазҳабида асл маржеъ бўлган илк манбалар учта табақадан иборат бўлиб, улар зоҳирур-ривоят китоблари, наводир ва навозил деб аталади. 

8. 
   Salafiylik va uning tarixi havida nimalarni bilasiz?
   

Soxta salafiylikning zarur g‘oyaviy asoslarga ega bo‘lishi suriyalik Ibn Taymiya (1263-1328) faoliyati bilan bog‘liq. Uning g‘oyalari keyinchalik turli mutaassib guruh va harakatlar yetakchilari qarashlariga asos bo‘lib xizmat qildi. Jumladan, XVIII asrda tarixiy adabiyotlarda “ad-da'vatud davamiya”, ya'ni “qonli da'vat” nomini olgan haraktlar paydo bo‘ldi. 
Soxta salafiylik XIX asrning ikkinchi yarmidan o‘z oldiga xalifalikka asoslangan islom davlatini barpo etish vazifasini qo‘ygan “islohotchilik”, niqobi ostida yangidan jonlandi. Abul A'lo al-Mavdudiy, Hasan al-Banno, Sayid Qutb, Abdusalom Faraj, Abdurahmon al-Kavokibiy, Ayman az-Zavohiriy, Usoma bin Lodin kabi shaxslarning radikal fikrlari soxta salafiylik mafkurasi rivojiga katta “hissa” qo‘shdi. Ular tomonidan “musulmon xalqlarining diniy-siyosiy ittifoqi” g‘oyasi ishlab chiqildi. Bu g‘oya ostida an'anaviy mazhablardan voz kechish va islomning ilk davriga qaytishga da'vat qilindi.
Hozirgi kunda soxta salafiylik haraktiga mansub “Fatx al-islam” (Livan), “Hummat ad-da'va as-salafiya” (Jazoir), “Harakat ash-shabab al-mujahidin” (Samoli), “Turkiston islom harakti”, “Islomiy xihod ittihodi” kabi yuzdan ortiq tashkilot, oqim va guruhlarni sanab o‘tish mumkin.