6-mavzu Islomdan oldin Arabistonda qanday ijtimoiy-siyosiy holat yuzaga kelgan?

Imon qanday ma'noni bildiradi?

Iymonning ma’nosi tasdiq etish, ishonishdir. Payg’ambarimiz Muhammad allayhissalomga Alloh taolo tomonidan yetkazilgan barcha narsalarni dil bilan tasdiqlab, ularga til bilan iqror bo’lish “Iymon” deyiladi.

4. 
   Islom ta'limotida necha narsaga imon keltirish shart hisoblanadi?
   

Alloh taologa iymon, Farishlarga iymon , Ilohiy kitoblarga iymon , Payg’ambarlarga iymon , Oxirat kuniga iymon, Taqdirga iymon, O’lgandan so’ng qayta tirilishga iymon.

5. 
   Imom Moturidiy va uning qarashlari haqida nimalarni bilasiz?
   

Manbalarda yozilishicha, Abu Mansur Moturidiy asli Samarqandning Moturid qishlogʻida tugʻilgan, toʻliq ismi Abu Mansur Muhammad ibn Muhammad ibn Mahmud al-Hanafiy al-Moturidiy as-Samarqandiydir. U Abu Bakr Juzjoniydan hanafiy fiqhini, anʼanaviy islom mezonlari va uni atroflicha qamrab olish, izchil tahlil qilish, aqlan fikr yuritib, ilohiyot borasida munozaralar olib borishni esa Abu Nasr Iyodiydan oʻrganadi.
Moturidiyning asosiy asarlari "Kitob at-tavhid" ("Yakkaxudolik haqidagi kitob"), "Taʼvilat ahl as-sunna" ("Sunniylik anʼanalari sharhi")dir. "Kitob at-Tavhid" bilish nazariyasi bayon qilingan musulmon ilohiyotshunosligining birinchi asari hisoblanadi. Kitobning kalom ilmi taʼrifi berilgan muqaddimasida bilimning 3 manbai: hissiy (sezgi) aʼzolari vositasida, naql — rivoyatlar vositasida va aql-idrok vositasida axborotlar olish mumkinligi haqida gapiriladi. Moturidiy sof din doirasidan chiqmagan holda aql-idrokni ulugʻlaydi va mantiqan asoslangan bilimning ahamiyatini taʼkidlaydi. Kitobda oʻsha davrdagi adashgan firqalar qarashlarining haqiqatdan yiroq ekanligi taxlil etilgan. Moturidiy "Din yoʻlidagi barcha adashuvlarning sababi — riyokor kimsalarga koʻr-koʻrona ergashishdadir", deb taʼkidlagan edi.

6. 
   Kalom ilmi adabiyoti haqida nimalarni bilasiz?.
   

Kalom ilmi o‘rta asrlarda falsafiy-diniy fikrlar va dinning nazariy asoslarini o‘rganish, islom aqidalariga e’tiqod etish haqidagi bilimlarni ifodalagan. Biron-bir dinga mansub shaxs uchun majburiy hisoblangan, har qanday sharoitda muhokama qilmasdan e’tiqod qilinishi lozim bo‘lgan diniy talablar majmuiga nisbatan aqliy mulohaza yuritish jarayonida u maxsus bilimlar tizimi sifatida vujudga keldi. Kalom – "ilmul kalom" atamasi keng ma’noda o‘rta asrlar musulmon adabiyotida diniy-falsafiy mavzularda (jumladan, nasroniylik va yahudiylikda ham) erkin fikr yuritishga nisbatan qo‘llangan, tor ma’noda esa aqidaparastlik, ya’ni dinda obro‘-e’tiborli hisoblangan shaxslar – payg‘ambar, sahobalarga taqlid yo‘li bilan emas, balki Qur’on va sunniy ta’limotni aql-idrokka mos talqin etish, tafakkurga suyanib ish yuritishga nisbatan ishlatilgan. Hadis ilmi payg‘ambarimiz tomonidan rivoyat qilingan gap va ishlarni, fiqh ilmi shariat qonunchiligini, kalom ilmi esa islom dinida e’tiqod qanday bo‘lishini o‘rgatadi.

8.